ارزیابی ژئوشیمیایی هیدروکربن های چشمه های نفتی و مخازن موجود در جنوب ناحیه ایذه

هدف از این مطالعه ارزیابی ژئوشیمیایی هیدروکربن های مربوط به مخازن و چشمه های نفتی موجود در جنوب ناحیه ایذه می باشد. تطابق بین نمونه های هیدروکربنی موجود در این مطالعه با استفاده از بیومارکرها و نسبت ایزوتوپ های پایدار کربن انجام شده است. همچنین به منظور آگاهی یافتن در مورد سنگ منشا هیدروکربن ها، ارزیابی سنگ منشاهای احتمالی میدان نفتی گچساران به عنوان میدان عظیم نفتی در منطقه مطالعاتی، با استفاده از پیرولیز خرده های حفاری توسط دستگاه راک ایول 6 انجام شد. نتایج حاصل از پیرولیز راک ایول نشان می دهد سازند کژدمی در میدان گچساران نقش سنگ منشأ را ایفا نموده است. نمودار مثلثی برش های نفت خام نشان داد که نفت های میدان خویز و گچساران در محدوده حد واسط آروماتیکی (aromatic intermediate) قرار می گیرند. تغییرات مقادیر نسبت ترپان های سه حلقه ای c22/c21 در برابر c24/c23، نمودار تغییرات ts/ts+tm در برابر استران های c27 dia/(dia+reg)، نمودار مثلثی مقادیر استران های منظم c27، c28 و c29، نمودار pr/(pr+ph) در مقابل استران های c27 dia/(dia+reg)و نمودار pr/ph در برابر استران های c29/c27 20r همگی نشان می دهند که نمونه های هیدروکربنی مورد مطالعه از سنگ منشایی با لیتولوژی غالباً شیلی در محیطی احیایی تولید شده اند. استفاده از نسبت oleanane/(oleanane+hopane) نشان دهنده مقادیر کم شاخص الینان برای نمونه ها و حاکی از سنگ منشایی با سن قدیمی تر از کرتاسه فوقانی برای آن ها می باشد. در نهایت پس از بررسی مقادیر بیومارکری و نسبت ایزوتوپ های کربن پایدار ?13c برای برش های مختلف نمونه ها و استفاده از نمودار گالیمو (galimov) برای تحلیل داده های ایزوتوپ های کربن، چشمه های نفتی از لحاظ ژنتیکی در دو گروه قرار داده شدند. گروه اول شامل چشمه نفتی روستای دهنو (sp-1) ، چشمه نفتی روستای اسپر (sp-2)، چشمه نفتی روستای نازمکان (sp-3)، چشمه نفتی روستای ماماتین (sp-9) و چشمه نفتی روستای تشکی (sp-10)، که با نفت های مخازن آسماری و گچساران میدان گچساران رابطه ژنتیکی دارند یا به عبارتی همگی آن ها سنگ منشا یکسانی دارند. گروه دوم شامل چشمه نفتی تونل سد کوثر (sp-5)، چشمه نفتی تاقدیس خویز (sp-6)، آسفالت کوه خویز (sp-7) و چشمه نفتی روستای آهنگران (sp-8)، که با نفت مخزن خامی میدان خویز ارتباط ژنتیکی دارند.