بهینه سازی تولید ترکیب زیست فعال سطحی سورفکتین

امروزه ترکیبات زیستی فعال سطحی که توسط میکرو ارگانیسم ها تولید می شوند به دلیل سمیت پایین، زیست سازگاری و قابلیت تولید با استفاده از مواد تجدیدپذیر و بستر های ارزان قیمت، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. در تحقیق حاضر ارزیابی تولید ترکیب زیست فعال سطحی با ساختار لیپوپروتئینی، سورفکتین، که جایگزین مناسبی برای ترکیبات فعال سطحی شیمیایی است و توسط باکتری باسیلوس سابتیلیس تولید می شود، مورد بررسی قرار گرفت. سویه باکتری مورد استفاده از شرکت dsmz آلمان خریداری شده است. بررسی محیط کشت بهینه درون فلاسک با استفاده شیکر انکوباتور در دمای 30درجه سانتیگراد انجام شد. در ابتدا یک محیط کشت سنتز شده مناسب برای رشد باکتری و همچنین تلقیح شناسایی شد. سپس مشخص شد که وجود پپتون وعصاره مخمر در محیط کشت سبب افزایش رشد باکتری و تولید سورفکتین می شود. با استفاده از طراحی آزمایش ها به روش تاگوچی، غلظت بهینه آنها در محیط کشت بررسی شد. این آزمایش ها نشان داد استفاده از غلظت پپتون g/l 5 در محیط کشت پایه، تولید سورفکتین را از 1287به ppm 2427 افزایش می دهد. استفاده از مواد ارزان قیمت در محیط کشت باعث کاهش هزینه تولید سورفکتین می شود. آب پنیر یک منبع کربنی سرشار از لاکتوز است که جایگزین منبع کربنی گلوکز در محیط کشت پایه شد. سپس محیط کشت بر پایه آب پنیر با استفاده از عوامل موثر در تولید سورفکتین شامل پپتون، عصاره مخمر، نمک های معدنی، سولفات منیزیم، ونمک های پتاسیم هیدروژن فسفات غنی سازی شد. برای این کار با کمک طراحی آزمایش ها به روش تاگوچی تاثیر هر کدام از عوامل موثر بررسی ونقاط بهینه تولیدسورفکتین بدست می آمد. نتایج بدست آمده نشان داد که با استفاده از محیط کشت بر پایه آب پنیر در غلظت های بهینه اجزای محیط کشت، تولید سورفکتین به میزان ppm 1926 می رسد این مقدار حدود 80 درصد میزان تولید در محیط کشت بر پایه گلوکز بود.