مطالعه تطبیقی سوگیری هنجاری ادراک شده در علم و پژوهش های آکادمیک: موردکاوی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های تبریز، تهران، شهید بهشتی تربیت مدرس در سال های 1388 ، 1377

این پژوهش به بررسی تطبیقی سوگیری هنجاری دانشجویان تحصیلات تکمیلی و عوامل موثر بر آن در سال 1388 با پژوهش ودادهیر که در سال 1377 انجام یافته، پرداخته است. در هر دو پژوهش هنجارهای علم بر اساس نظریه رابرت.ک.مرتن و ضد هنجارهای علم براساس نظریه یان میتروف تعریف شده است. داده های این پیمایش از دانشجویان تحصیلات تکمیلی چهاردانشگاه تهران، تربیت مدرس، بهشتی و تبریز گردآوری شده و در میان دانشجویان چهار رشته علوم اجتماعی، شیمی، زیست شناسی و عمران بررسی شده است. انتخاب این چهار رشته با استفاده از رویکرد تامس کوهن و براساس معیار طبقه بندی بیگلان صورت گرفته است. نمونه پژوهش شامل 413 دانشجوی تحصیلات تکمیلی است که از این تعداد 321 نفردانشجوی کارشناسی ارشد و 89 نفر دانشجوی دکتری هستند. پردازش و آزمون های آماری هم با استفاده از spss صورت گرفته است. نتایج حاصله نشان می دهند که میانگین اقتداء به هنجارهای علم نسبت به پژوهش ودادهیر کاهش یافته و این تفاوت میانگین ها معنی دار است. و درعین حال اقتداء به ضدهنجارهای علم هم کمترشده است. این یافته مبین این واقعیت است که در سوگیری هنجاری دانشجویان نوسان جامعه شناختی (دوگونگی جامعه شناختی) وجود دارد. یعنی دانشجویان تحصیلات تکمیلی سوگیری هنجاری دو جانبه ای (اقتدا به هنجارها و ضد هنجارهای علم) از خود نشان می دهند.