بررسی و تحلیل نماد جانوران در آثار سنایی

سنایی شاعری عالی مقدار و عارف بلند مقام قرن ششم هجری از آن دسته از استادان مسلم شعر فارسی است که با گذشت زمان در عظمت مقام و تأثیر کلام شان هیچ کمی و کاستی راه نیافته، نه مرور ایام مقام شامخ شان را توانسته است به فراموشی بسپارد و نه گرد افول توانسته است بر عارض و رخسار آثار جاویدان شان جای گیرد. بدون تردید سنایی در توسعه و اشاعه ی و نضج بخشیدن به شعر عرفانی تأثیر به سزایی داشته است. زبان سنایی در آثارش به جهت گرایش او به عرفان و شریعت و با توجه به مفاهیم قدسی و متافیزیکی عرفانی و به دلیل محدودیت های زبان و نیز ساختار خاص مفاهیم عرفانی به ناچار این شاعر و عارف بلند مقام را واداشت که از امکانات بی شمار نماد بهره بگیرید. و برای بالا بردن ظرفیت زبان در انتقال معنا، بسیاری از واژگان را با بار معنایی نمادین به کار گیرد. در این پایان نامه که به شیوه ی سند کاوی اطلاعات خود را فراهم نمود. و به شیوه ی توصیفی و تحلیلی آن ها را ارائه نموده ام، پس از تحلیل جنبه های معنا شناسانه ی زبان عرفانی، نشانه ها و نمادهای جانوران موجود در آثار سنایی جمع آوری و طبقه بندی شده اند و با بهره گیری از روش معنا شناسی به تأویل نمادها و نشانه های جانوران اقدام شده است. مهمترین نتایج پایان نامه ی حاضر آ ن است که نمادها و نشانه ها مایه های ابهام زبانی، چند معنایی، برداشت های متعدد معنایی و انعطاف متون را فراهم می کنند به گونه ای که یک متن واحد درافق فکری خواننده و عصر قرائت خویش معانی مختلف پیدا می کند. به علاوه نمادها و نشانه ها موجب عمق و ژرفای آثار سنایی را فراهم نموده اند. و در مجموع تمایل به عرفان و شریعت او را به استفاده از زبان نمادین سوق داده است.