بررسی و نقد نظریه اعتدال از دیدگاه علامه مهدی نراقی
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان
- نویسنده مهین حدادیان
- استاد راهنما حسین اترک محسن جاهد
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1390
چکیده
«چکیده» رساله حاضر در صدد بررسی و نقد نظریه اعتدال از دیدگاه علامه نراقی است. نظریه اعتدال که خاستگاه آن از یونان باستان و نظریه پرداز آن ارسطو بوده است، از قرن سوم و چهارم هجری وارد حوزه اسلامی شد و بسیاری از حکیمان مسلمان آن را اقتباس کردند. طبق نظریه اعتدال، فضیلت و قاعده درست در هرفعلی، میانه روی و رعایت اعتدال است و افراط و تفریط همواره رذیلت و نادرست است. انسان باید به کمک عقل و دانش خود سعی کند تا حدوسط را در همه موارد بیابد و آن را حفظ کند تا به فضیلت برسد. نظریه اعتدال ارسطو تأثیر زیادی بر متفکران و حکیمان اسلامی مانند فارابی، ابن مسکویه، خواجه نصیرالدین طوسی، ابن سینا و علامه نراقی داشته است. یکی از طرفداران نظریه اعتدال، علامه مهدی نراقی است. نراقی حدوسط و اعتدال را معیار و میزان فضیلت یک عمل معرفی می کند، او در تبیین حدوسط می گوید هر فضیلتی حد معینی دارد که اگر از آن بگذرد و به افراط یا تفریط برسد، رذیلت محقق می شود. بنابراین حدوسط همیشه فضیلت است و رذائل دو طرف آن حدوسط قرار دارند. اجناس عالی فضایل چهارتا است: 1- حکمت: شناخت حقایق موجودات 2- شجاعت: فرمانبرداری و اطاعت قوه غضبیه از قوه عاقله 3-عفت: اطاعت قوه شهویه از اوامر و نواهی قوه عاقله 4-عدالت: اطاعت عقل عملی از قوه عاقله است و این انقیاد مستلزم مهار دو قوه خشم و شهوت توسط عقل است. بر نظریه اعتدال اشکالات و ایراداتی وارد شده است مانند: دوری بودن تعیین فضایل نفس، عدم تعمیم پذیری قاعده حدوسط، زیادت فرع بر اصل و . . .
منابع مشابه
ملامحمد مهدی نراقی و نقد و ارزیابی نظریات وحدت وجود
چکیده مسئله وحدت وجود از جمله مهمترین و پیچیده ترین مطالب فلسفی و عرفانی مورد توجّه است که همواره محل بحث و تأمل اندیشمندان بسیاری بوده است. برخی چون ابن عربی، قونوی، عبدالرازق کاشانی با رویکرد شهودی به این مسئله نگاه کردند و کسانی چون ملاصدرا با رویکرد عقلی وصیغه فلسفی آن را اثبات نموده و امثال کسانی چون علاء الدوله سمنانی، این مسئله را به چالش گرفته و نقد کرده است.این نوشتار درپی آن است تا دید...
متن کاملنقد و ارزیابی نظریه اعتدال در اخلاق
نظریه اعتدال یکی از انواع نظریات اخلاق فضیلت است که افلاطون و ارسطو نظریه پردازان اصلی آن در یونان باستان بودند. این نظریه به دلیل سازگاری با متون دین اسلام، نزد فیلسوفان و علمای اخلاق اسلامی رواج زیادی یافت؛ به نحوی که اغلب حکمای اسلامی چون فارابی، ابن سینا، مسکویه، خواجه نصیر طوسی و ملاصدرا تابع این نظریه اند. هسته اصلی نظریه اعتدال قاعده اعتدال است که بر اساس آن فضیلت اخلاقی به اعتدال و میان...
متن کاملتاثیر تهذیب نفس بر معرفت از دیدگاه مرحوم مهدی نراقی
ارتباط علم و اخـلاق از مسائل مهمی است که همواره در مبـاحث معرفت شناسی مطـرح است. در همین راستا تاثیر تهذیب نفس بر کیفیت حصول معرفت از موضوعات جالب و بنیادین این مسئله است. دغدغه بشر امروزی این است که به اصیل ترین و ناب ترین معارف دست یابد تا بتواند ریشه جهالت ها و اسارت های ناشی از آن را از بین ببرد. و این واقعیت، قابل انکار نیست که دستیابـی به معرفت با عوامل و مـوانع فراوانـی مـواجه است. نـفس ...
اخلاق فضیلت مدار از دیدگاه ملا مهدی نراقی(ره)
رساله حاضر در 144صفحه تنظیم شده است ودارای سه فصل می باشد که عبارتند از فصل اول که کلیاتی از پایان نامه را در برمی گیرد وحاوی مطالب پروپزال میباشد. فصل دوم تبیین اخلاق فضیلت مدار واشاره به سیر تاریخی آن دارد وفصل سوم به طور تخصصی تر به اخلاق فضیلت نراقی که موضوع اصلی پایان نامه است اشاره دارد.. درباره ی اخلاق فضیلت ایشان می توان گفت که اگرچه شاکله واستخوان بندی آن کاملا ارسطویی است اما این بدان...
15 صفحه اولسعادت از دیدگاه صدرالمتألهین شیرازی وملا مهدی نراقی
از دیرباز بخش زیادی از تلاش های فکری اندیشمندان را تحقیق و تفحّص در مقوله ارزش ها به خود معطوف داشته است.در حقیقت،ارزش ها سازمان دهنده اصلی اعمال و رفتارهای افراد به شما می روند. در میان مباحث ارزشی، بحث سعادت از جایگاه ویژه ای برخوردار است، به نحوی که مطلوب و غایت نهایی تمام افعال اخلاقی سعادت دانسته شده است. دراین پژوهش، سعادت از نظر ملاصدرا ، فیلسوف برجسته قرن دهم و یازدهم هجری و ملا مهدی نرا...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023