تجزیه و تحلیل زمانی - مکانی بارندگی، درجه حرارت و تبخیروتعرق پتانسیل در مناطق خشک (مطالعه موردی : استان خراسان رضوی)

چکیده بارندگی یکی از متغیرهای اقلیمی است که به‎عنوان محرک چرخ? هیدرولوژی، از اهمیت زیادی برخوردار است. اصولاً در مطالعات برآورد پیش‎بینی سیلاب در حوزه‎های متوسط و بزرگ و یا مطالعات شهری، علاوه بر تغییرات زمانی بارندگی، نیاز به بررسی تغییرات مکانی آن نیز می‎باشد. در اکثر مسائل هواشناسی، هیدرولوژیکی، کشاورزی، آبیاری و مطالعات منابع‎آب، در دسترس‎بودن آمار و اطلاعات بارندگی، درجه‎حرارت و تبخیروتعرق پتانسیل از اهمیت ویژه‎ای برخوردار‎است. طی چند ده? اخیر، مبنای علم زمین‎آمار به‎خوبی گسترش‎یافته و توانایی‎های این شاخه از آمار، در بررسی و پیش‎بینی متغیرهای مکانی، مشخص‎شده‎است. در این تحقیق، چند روش میان‎یابی شامل کریجینگ، روش ضریب وزنی معکوس فاصله با توان‎های 1 و2 و نیز روش چندضلعی تیسن، برای برآورد توزیع مکانی پارامترهای اقلیمی استان خراسان رضوی مورد توجه قرار‎گرفت. هدف اصلی این تحقیق، تعیین الگوی توزیع زمانی بارندگی و نیز مقایس? روش‎های تحلیل مکانی در برآورد پارامترهای بارندگی، درجه‎حرارت و تبخیروتعرق پتانسیل در یک حوز? بزرگ مقیاس و پیشنهاد مناسب‎ترین روش می‎باشد. در ادامه، روش اعتبارسنجی حذفی به‎منظور ارزیابی عملکرد و مقایس? روش‎های میان‎یابی مورد استفاده قرار‎گرفت. نتایج این تحقیق نشان‎می‎دهد که الگوی توزیع زمانی بارش، در ایستگاه‎های مختلف استان خراسان رضوی، بدون در‎نظر‎‎گرفتن تداوم‎ها، تقریباً یکسان ‎است و بیشترین شدت بارندگی در کلیه ایستگاه‎های استان، در نیم? اول بارندگی و در چارک‎های اول و دوم اتفاق‎می‎افتد. طبق نتایج حاصل از این تحقیق، پس از مقایسه روش‎های میان‎یابی، روش کریجینگ به دلیل دارا بودن rmse وmae پایین‎تر، دقیق‎ترین بوده و به‎عنوان مناسب‎ترین روش جهت تهیه نقشه‎های توزیع مکانی پارامترهای اقلیمی استان خراسان رضوی انتخاب گردید.