بررسی تاثیر اقلیم بر عملکرد گندم دیم در استان همدان

چکیده: شناخت اقلیم و پارامترهای مورد نیاز محصولات کشاورزی از مهمترین عوامل موثر در تولید است. با بررسی های هواشناسی کشاورزی می توان امکا نات بالقوه را در مناطق مختلف مشخص و حداکثر بهره برداری را نمود. به علت توان های بالقوه دیم زار های استان همدان ، بررسی جامعی بر اساس آمار 20 ساله عناصر اقلیمی و پارامترهای زمینی انجام گرفت. بدین منظور با توجه به شرایط فیزلوژیکی گندم و تطبیق آن با شرایط اقلیمی مورد نیاز در استان همدان به بررسی شاخص های موثر در کشت محصول پرداخته شده است و با استفاده از روش فائو- پنمن – مانتیث، نیاز آبی و مقادیر نیاز آبیاری محاسبه و در ادامه درجه حرارت تراکمی محصول محاسبه شد. در نهایت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) به پهنه بندی عناصر اقلیمی – زمینی و همچنین وزن گذاری آنها اقدام گردید. سپس مناطق مناسب و نامناسب استان جهت کشت گندم دیم مشخص گردید. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر این واقعیت می باشد که در بین عناصر اقلیمی عنصر بارش سالانه و نحوه توزیع آن در طول فصول رشد، همچنین درجه حرارت تراکمی مهمترین عامل در فرایند کشت گندم دیم است. در نهایت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis‎) به پهنه بندی عناصر اقلیمی زمینی و همچنین وزن گذاری آنها بر اساس شاخص های اقلیمی و زمینی تعریف شده ،اقدام و مکانهای مساعد و غیر مساعد برای کشت گندم دیم مشخص گردید بر اساس نقشه های استخراج شده از سیستم اطلاعات جغرافیایی حدود 4درصد از مساحت استان که بیشتر مناطق جنوب و جنوب غربی متمرکز است دارای قابلیت استعداد زیاد ، 74 درصد متوسط،20درصد با استعداد مناسب و 2 درصد از مساحت استان فاقد استعداد لازم برای کشت گندم دیم می باشد