فریدون جم و جایگاه او در حکومت پهلوی دوم

ارتشبد فریدون جم از جمله نظامیان متشخص و تحصیلکرده ای بود که تعهد و دلسوزی و آگاهی اش در میان دیگر همقطارانش زبانزد بود. وی که برخوردار از تحصیلاتی عالی در زمینه امور نظامی در فرانسه بود اگرچه به صورت نا خواسته به ارتش ایران پیوست اما توانست مدارج ترقی را به سرعت بپیماید و در نهایت به ریاست ستاد ارتش ایران برسد. اطلاعات و آگاهی های موجود درباره عملکرد وی نه تنها درباره آن دوره از فعالیتش در ارتش بلکه در تمام دوران خدمت او در ارتش شاهنشاهی بسیار کم و نابسنده است و تنها محدود به تعدادی نقل قول از دیگران و شمار کمی اسناد منتشر شده است که اغلب این اسناد نیز ارتباط مستقیمی به شخص فریدون جم ندارد. با این همه همین اندک اطلاعات برجالی مانده از او و نیز برخی از خاطرات و نامه های وی به ترسیم چهره وی چه از نظر زندگی شخصی و چه از نظر زندگی حرفه ای کمک شایان توجهی می نماید. بنابراین اطلاعات فریدون جم شخصیتی موجه و مورد وثوق اغلب همکارانش در ارتش بود و کاردانی و تعهد وی حتی مورد تصدیق شاهدین خارجی و مستشاران غیر ایرانی ارتش ایران نیز بود. به گونه ای که برخی از مستشاران آمریکایی ارتشبد جم را تنها افسر ایرانی در حد و اندازه های جهانی می دانستند. هدف در این پ‍ژوهش را می توان در دو حوزه برشمرد: بررسی عملکرد فریدون جم در بدنه سلطنت پهلوی و واکاوی جریان نظامی و نظامی گری در دوره پهلوی دوم با رویکردی به نقش فریدون جم در این حوزه. نتایج به دست آمده در این رساله در حول و حوش این مطالب دور میزند: فریدون جم از جمله نظامیان توانا و با سواد در بدنه ارتش دوره پهلوی به شمار می آمد که علی رغم وصلت با خاندان پهلوی از وجاهت قابل تأملی برخوردار بود و در نهایت به خاطر داشتن کارنامه ای پاک و درخشان در آخرین روزهای سلطنت پهلوی دوم کاندیدای وزارت شد که آن را نپذیرفت.