مطالعه اثرات اسید سالسیلیک بر خصوصیات جوانه زنی، فیزیولوژیکی، شیمیایی و بیوشیمیایی ذرت تحت تنش شوری

شوری یکی از عوامل محدودکننده رشد گیاهان محسوب میگردد و ترکیباتی از قبیل اسید سالیسیلیک قادر به افزایش مقاومت گیاهان در برابر شوری است. در پژوهش حاضر، اثر اسید سالیسیلیک و تنش شوری (صفر و 80 میلی مولار) بر خصوصیات جوانهزنی، پارامترهای فیزیولوژیکی و رشد، عناصر ماکرو و میکرو و پارامترهای بیوشیمیایی ذرت هیبرید رقم سینگل کراس 704 مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارهای اسید سالیسیلیک در 4 سطح (شاهد، خیساندن بذر در آب، خیساندن بذر در محلول اسید سالیسیلیک 1/0 میلی مولار و خیساندن بذر در محلول اسید سالیسیلیک 1/0 میلی مولار+ محلول پاشی محلول اسید سالیسیلیک 1/0 میلی مولار ) مطالعه شدند. شوری، پارامترهای جوانهزنی را تحت تاثیر قرار داد و سبب کاهش آنها گردید. همچنین شوری باعث کاهش پارامترهای فیریولوژیکی و رشد شد، بطوریکه سبب کاهش وزن تر علوفه، عملکرد کوانتومی فتوسیستم (ii)، ماکزیمم عملکرد کوانتومی فتوسیستم (ii) به ترتیب حدود 64، 8 و 18درصد گردید. تنش شوری با افزایش یون سدیم، کاهش یون پتاسیم و نسبت یون پتاسیم به سدیم را نیز به همراه داشت و همچنین سبب افزایش بسیاری از عناصر ماکرو (آهن، روی و منگنز) گردید. کلیه پارامترهای بیوشیمیایی (رنگیزه های فتوسنتزی شامل کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید، آنتوسیانین، پروتئین، حوضچه آسکوربات وترکیبات فنلی) تحت تاثیر شوری قرار گرفتند و شوری سبب کاهش آنها گردید. پراکسیداسیون لیپید، نشت یونی و خاموشی غیر فتوشیمیایی تحت تاثیر شوری، افزایش یافتند. همچنین فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی ازجمله کاتالاز(cat)،آسکوربات پراکسیداز(apx) و پراکسیداز) (gpod در اثر شوری افزایش یافت. بنابراین پیش تیمار اسید سالیسیلیک موجب بهبود رشد و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش گردید. اسید سالیسیلیک با افزایش سیستم دفاع آنتی اکسیدانی غیر آنزیمی نظیر کاروتنویید، آسکوربات، ترکیبات فنلی، آنتوسیانین و آنتی اکسیدانهای آنزیمیcat، gpodو apxموجب کاهش تنش اکسیداتیو، پراکسیداسیون لیپیدها، نشت یونی که موجب افزایش رنگیزه های فتوسنتزی و در نهایت پارامترهای رشد گردید. همچنین اسید سالیسیلیک با افزایش عملکردکوانتومی فتوسیستم (ii)، ماکزیمم عملکردکوانتومی فتوسیستم (ii) و کاهش خاموشی غیر فتوشیمیایی سبب افزایش کارایی فتوسنتز گردید. بعلاوه اسید سالیسیلیک بر مقدار یون پتاسیم و نسبت k+/na+در این گیاهان تاثیری نداشت و فقط مقدار یون سدیم را در گیاه به طور چشمگیری کاهش داد. بنابراین پیش تیمار با اسید سالیسیلیک موجب القای پاسخ های سازشی در گیاهان در تنش های شوری شده و در نتیجه منجر به تشویق واکنش های حفاظتی روی رنگیزه های فتوسنتزی و غشاهای زیستی گردیده که میتوان اثرآن در بهبود جوانه زنی به میزان 13درصد و وزن تر گیاه به میزان 29درصد مشاهده نمود.