بررسی تنوع ژنتیکی و تغییرات باروری (رشد، نمو، عملکرد گل و میزان مواد موثره) در توده های مختلف گل گاو-زبان ایرانی ( echium amoenum fisch et may)

گل گاو زبان ایرانی (echium amoenum fisch et may) متعلق به تیره گاوزبان و بومی ایران است از این رو اغلب مطالعات صورت پذیرفته توسط محققان ایرانی بوده و اغلب نیز مطالعات بالینی را در بر می گیرد. در این مطالعه به کشت وکار، عملکرد گل، میزان آنتوسیانین، ترکیبات فنولیکی، تانن دار، روغن و اجزای بذر و بررسی برخی از ویژگی های روغن گل گاورزبان ایرانی پرداخته شده است. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با توده های جمع آوری شده از اصفهان، همدان، تهران، زردبند، رودبار، رحیم آباد و عزت آباد سفلی به همراه توده بومی فشکور، در منطق? کوهستانی فشکور از توابع شهرستان چالوس انجام پذیرفت. طی سال های 88-1387مراحل مورفولوژیکی توده ها ثبت شد و در بهار و تابستان1388، گل و بذرها به منظور بررسی مواد موثره و استخراج و تجزیه روغن برداشت شدند. میزان آنتوسیانین، ترکیبات فنولیکی و تانن دار با دستگاه اسپکتروفوتومتر اندازه گیری شدند. میزان روغن بذرها توسط سوکسله استخراج شد و با دستگاه gc مورد تجزیه قرار گرفت. تجزیه واریانس داده های حاصله وجود تفاوت معنی دار در صفات مورفولوژیکی را تایید نکرد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که اختلاف معنی داری در میزان آنتوسیانین توده ها وجود نداشت اما در میزان ترکیبات فنولیکی و تانن دار در توده-های مختلف اختلاف معنی دار تایید شد. میزان روغن توده ها در سطح پنج درصد اختلاف معنی دار نداشتند اما در مقدار اجزای تشکیل دهنده ی روغن اختلاف معنی داری مشاهده شد. نتایج حاکی از این بود که اسید لینولنیک عمده ترین ترکیب موجود در روغن این گیاه است ( 42%). ضریب شکست روغن 473/1، عدد اسیدی mg naoh/g oil3/1/0، عدد پراکسید meq o2/kg oil 39/1، عدد یدی g i2/100 g oil 3/101، عدد صابونی mg koh/g oil163، مقدار رطوبت 78/1درصد، میزان کلروفیلmg pheophytin/kg oil 9/16/0 و ph آن 8/5 بود.