بهینه سازی شرایط استخراج آنتی اکسیدان های طبیعی از سبوس برنج با روش سطح پاسخ و تعیین فعالیت آنتی اکسیدانی برخی از گیاهان خوراکی غرب ایران

در کار اول شرایط استخراج آنتی اکسیدان های طبیعی از سبوس برنج بهینه سازی شد. آزمایشات مطابق طراحی مرکب مرکزی (ccd) سه متغیره انجام شدند. روش مافوق صوت به عنوان روش استخراجی استفاده شد و روش سطح پاسخ (rsm) به عنوان روش بهینه سازی استفاده شد. شرایط استخراج بهینه برای روش ظرفیت کل فنولی، روش توان آنتی اکسیدان برای کاهش یون آهن (iii) و برای ظرفیت به دام انداختن رادیکال2و2- دی فنیل-1- پیکریل هیدرازیل ( :(dpphدرصد اتانول 67-65 درصد، دمای استخراج 54-51 درجه سانتی گراد و زمان استخراج 45-40 دقیقه؛ و برای بازده استخراج : درصد اتانول 87% ، دمای استخراج 60 درجه سانتی گراد و زمان استخراج 28 دقیقه به دست آمد. کار دوم شامل اندازه گیری آب، خاکستر، ظرفیت کل فنولی و محتوای کل فلاونوئیدی هفت گیاه خوراکی غرب ایران می باشد. علاوه بر این، فعالیت آنتی اکسیدانی این گیاهان با پنج روش مختلف ؛ سنجش ظرفیت ربایش رادیکال 2و2- دی فنیل-1- پیکریل هیدرازیل (dpph)، ظرفیت آنتی اکسیدان معادل ترولوکس (teac)، توان آنتی اکسیدان برای کاهش یون آهن (iii) (frap)، بازداری پراکسیداسیون چربی به روش فریک تیوسیانات و قدرت کاهش تعیین شد. گیاهان خوراکی با روش متداول جوشاندن در آب و همچنین با متانول 80% استخراج شدند. از مقایسه بازده استخراج دو روش مشخص شدکه با روش جوشاندن در آب ترکیبات فنولی بیشتری استخراج می شود و فعالیت آنتی اکسیدانی این استخراج ها بیشتر است. تحقیقات نشان داد که گیاهان خوراکی دیوخار، شقاقل آبی ، شنگ و ترتیزک آبی فعالیت آنتی اکسیدانی زیادی دارند و منبع غنی از آنتی اکسیدان های طبیعی هستند.