سنجش سواد اطلاعاتی کارکنان خبری صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران مطالعه موردی دبیران خبر و خبرنگاران معاونت سیاسی

با ظهور جامعه اطلاعاتی تغییرات چشمگیری در مفاهیم و ساختارهای جامعه بوجود آمده است. انفجار اطلاعات که آلودگی اطلاعات را نیز در پی داشته است از یک طرف و پیشرفتهای فناوری ict و پیدایش رسانه های مدرن از طرف دیگر چالشهای نوینی را در عرصه دستیابی، درک و استفاده اطلاعات، پیش روی فعالان عرصه خبر نهاده است. لذا برای دستیابی به اطلاعات به توانایی ویژه ای فراتر از سواد پایه دانش خبر برای رقابت رسانه ای و بقا در جامعه اطلاعاتی لازم است که از آن به عنوان «سواد اطلاعاتی» نام برده می شود. تحقیق حاضر با «عنوان سنجش سواد اطلاعاتی کارکنان خبری صدا و سیمای جمهوری اسلامی: مطالعه موردی دبیران خبر و خبرنگاران معاونت سیاسی» پژوهشی است که به ترسیم سیمای وضعیت سواد اطلاعاتی در جامعه مذکور با تاکید بر هفت مولفه تشکیل دهنده آن و عوامل موثر در ارتقاء این مهارت پرداخته است. این تحقیق، از نوع کمی، توصیفی و بنیادی است و از روش پیمایشی برای مطالعه استفاده گردیده است. ابزار گردآوری اطلاعات، یک پرسشنامه شامل 64 سئوال بسته در مقیاس رتبه ای لیکرت می باشد که بر مبنای استاندارد ets تهیه گردید و در اختیار102 نفر از دبیران خبر و خبرنگاران معاونت سیاسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی توسط نرم افزار spss انجام گرفت. به منظور اندازه گیری مولفه ها سطح سنجش رتبه ای شاخص ها به سطح نسبی ارتقاء داده شد و به استانداردسازی نمرات در دامنه (100-0) اقدام گردید. یافته ها نشان داد که: دبیران خبر و خبرنگاران در مولفه های شناخت و تعریف نیاز اطلاعاتی خود نمره 7/48، جستجو و دستیابی 1/48، ارزیابی و تجزیه تحلیل اطلاعات 2/75، مدیریت و سازماندهی اطلاعات 4/41، تفسیر اطلاعات 8/47، استفاده موثر از اطلاعات 2/42 وملاحضات اخلاقی و حقوقی پیرامون استفاده از اطلاعات 2/61 کسب کردند. میانگین نمرات مولفه ها، که همان وضعیت سواد اطلاعاتی جامعه مورد تحقیق می باشد، نمره عددی7/51 احراز شد، که نمره متوسطی می باشد و در حد مطلوبی قرار ندارد. پاسخگویان برگزاری کارگاهها و دوره های آموزشی ضمن خدمت سواد اطلاعاتی را عاملی موثر در ارتقاء این مهارت ذکر کردند. همچنین مطابق فرضیه های تحقیق، گذراندن دوره های آموزشی زبان و کامپیوتر در پیشرفت مهارتهای اطلاعاتی تاثیرگذار است. برگزاری دوره های آموزشی مرجع شناسی، اصول جستجو در اینترنت و ژورنالیسم همگرا برای بهبود وضعیت سواد اطلاعاتی دبیران خبر و خبرنگاران پیشنهاد می گردد.