تحلیل الگوهای توسع? شهرهای میانه اندام (مطالعه موردی : شهر اهر)

یکی از ویژگیهای مهم فرایند شهرنشینی در ایران ، گسترش سریع فیزیکی و بدون برنامه شهرها است. با بروز تحولات جدید ، شهرها به سرعت تغییرات و دگرگونیهایی را پذیرفتند. این دگرگونیها به شکل افزایش سریع جمعیت و رشد فیزیکی شهرها به صورتی نامتعادل و ناهماهنگ بوده است. به دنبال توسعه زندگی شهری ، افزایش تعداد شهرها و جمعیت شهرنشین ، کنترل و کادربندی فضای شهری ، تغییرات فیزیکی بافت ساخته شده و بالاخره تعیین حدود و مرزهای فضای شهری و حوذه نفوذ شهرها در برنامه ریزی شهری مورد توجه قرارگرفت. بعلاوه در طول دهه های اخیر برخورد نیروهای اقتصادی- اجتماعی و افزایش جمعیت ، ضمن تغییر و نوسازی فضای ساخته شده شهری ، نواحی اطراف آن را نیز در مقیاسی وسیع ، با سیمای کاملاً جدیدی از شهرسازی مدرن به فضای کالبدی شهر افزوده است و بدین ترتیب تعادل و پیوستگی فضای کالبدی و نقش عناصر مهم آن در هم شکسته است. در کشورهای مختلف جهان در جهت به تعادل رساندن توزیع جمعیت و فعالیتهای اقتصادی در سطح مناطق و کشورها ، راهکارهایی اتخاذ شده ، که یکی از آنها ، تقویت شهرهای میانه اندام در سطح کالبدی - فیزیکی ، اقتصادی و اجتماعی می باشد که توسط دنیس.ای.راندینلی مطرح شد و وی معیار جمعیتی را برای تعریف این قبیل شهرها بکار برد. در حال حاضر یکی از مشکلات تمامی شهرهای کشور ، رشد شهرنشینی و به تبع آن گسترش شاخکهای خزنده شهری بر اراضی پیراشهری است که پیامدهایی چون حاشیه نشینی ، ازبین رفتن اراضی کشاورزی ، عدم پاسخگویی برخی از خدمات و کاربریها در شهر ، توزیع نامتناسب و ناسازگار کاربریها ، گسستگی بافتهای فیزیکی ، گسترش شهر به نواحی بالقوه خطرناک ، مسائل زیست محیطی خصوصاً آلودگی و نابسامانی های سیمای شهر بوده است. توسعه روزافزون جمعیت شهرنشین کشور و عدم پیش بینی اراضی کافی و مناسب برای توسعه شهرها ، لزوم مکانیابی اراضی مناسب برای توسعه شهری ، ارزیابی امکانات رشد کالبدی و توسعه شهرهای موجود همراه با تعیین جهات ، حدود منطقی و مراحل مختلف توسعه آنها و تعیین عملکرد و نقش اقتصادی آنها و پیش بینی میزان رشد و تحولات جمعیت آنها را در آینده ، در محدوده شهر ایجاب می کند. تحقیق حاضر از نوع تحقیق کاربردی- نظری است و در روش تحقیق ، از روش تحلیلی - توصیفی استفاده می شود. مطالعه حاضر در پی بررسی و تحلیل عوامل موثر طبیعی ، انسانی- اجتماعی ، اقتصادی در رشد و توسعه کالبدی- فیزیکی شهر اهر در چند سال اخیر و همچنین بدنبال شناخت محدودیت ها و ابعاد و الگوهای توسعه شهری اهر می باشد تا توسعه کالبدی شهر به گونه ای هدایت شود که حداکثر استفاده از کاربری های موجود شهر بعمل آمده و از دست اندازی به اراضی باغی و کشاورزی جلوگیری گردد. در این پژوهش ، تجزیه و تحلیل آمار و داده ها با استفاده از نرم افزارexcel و ترسیم نقشه ها نیز با استفاده از نرم افزار arcgis صورت می گیرد.