بازنگری و نقد و تحلیل علم معانی سنتی در ادب فارسی

سابقه ی پیدایش علم بلاغت به اواخر قرن اول هجری، و تلاش های متکلمان عرب برای اثبات اعجاز قرآن، باز می گردد. سال ها بعد، دانشمندان ایرانی با ترجمه ی آثار آنان، این علم و در نتیجه معانی را که جزئی از بلاغت می باشد، به زبان فارسی وارد نمودند و قواعد آن را تا حدود زیادی با زبان فارسی تطبیق دادند. آن ها با وجود اقرار به جدایی کامل معانی از علوم دیگری همچون نحو، منطق، فلسفه، اصول و... نتوانستند به هدف خود نزدیک شوند و در نتیجه معانی فارسی وام دار اصول زبان عربی و علومی شد که طبیعتاً به اندازه ی کافی قادر به نشان دادن ویژگی های زیبایی شناختی متن فارسی نیستند. در این پایان نامه، سعی بر آن شده است تا علوم بلاغی را در جهان عرب، یونان و روم و ایران در سال های آغازین شکل گیری، مورد بررسی قرار دهیم. این کار از آن جهت است که به احتمال بسیار زیاد به دلیل وجود ارتباطات فراوان میان آن ملت ها، اشتراکاتی در مبانی ابتدایی داشته باشند و یا از یکدیگر تأثیر پذیرفته باشند. بررسی این مسأله از آن جهت اهمیت دارد که بتوانیم از این طریق معایب و کاستی های علم معانی سنتی را که در اکثر کتاب ها تکرار شده و منطبق با اصول زیبایی شناختی زبان فارسی نیستند، بهتر بررسی کنیم. پس از آن تلاش کرده ایم با نگاهی به نظریه های ادبی مختلف در جهان غرب، راهکارهایی که بتوان آن ها را در زبان فارسی نیز استفاده کرد، برای کارآمدتر کردن این علم پیشنهاد کنیم.