بایواستراتیگرافی رسوبات قاعده ای نهشته های کرتاسه بالایی در برش چمن ساور، کرانه جنوبی رودخانه نکا، جنوب کردکوی(البرز شرقی)

چکیده : محدوده البرز به عنوان بخشی از کمربند چین خورده- تراستی آلپ- هیمالیا، در حدود 2000 کیلومتر در شمال ایران گسترش یافته است. یکی از اسلوپ های شمالی البرز شرقی، توالی از سنگ های ژوراسیک میانی تا کرتاسه بالایی است که توسط قاسمی (1990) تفکیک و " رخساره شمالی " نام نهاده شده است. این توالی از لحاظ لیتولوژیکی بسیار مشابه با رسوبات هم سن خود در کمربند چین خورده کپه داغ در شمال ایران است. در برش چمن ساور(جنوب کردکوی) ، بخشی از این توالی رخنمون دارد و به صورت ناپیوستگی بر روی رسوبات کربناته کربونیفر(سازند های مبارک و قزل قلعه) قرار گرفته است که شامل سنگ آهک های چاکی و آهک ماسه ای است. در بررسی کنونی، قاعده این توالی در برش شماره 1، 2و 3 مطالعه شده است. از این سه برش فرامینیفرهای کمی گزارش شده است، اما با فقدان مطالعات نانوفسیلی در این نواحی روبرو هستیم. بر اساس این بررسی برای اولین بار، مجموعا از 23 نمونه، تعداد 10 خانواده، 18 جنس و 33 گونه از نانوفسیل ها شناسایی و عکسبرداری شدند که از تنوع و حفظ شدگی متوسطی برخوردارند. گونه های شاخص در هر سه برش watznaueria biporta, lucianorhabdus cayuexii و uniplanarius trifidus, هستند. بر اساس مطالعات انجام شده 3 بایوزون cc22، cc25 و cc26 برای این سه برش در نظر گرفته شده است که با زون بندی سی سینگ (1977) و زون بندی پرش نیلسون (1983، a1979) همخوانی دارد. نبود دو بایوزون cc23وcc24، دلیل عدم رسوبگذاری و در نهایت وجود یک ناپیوستگی با سنی معادل انتهایی ترین بخش کامپانین پسین تا ماستریشتین پیشین می باشد. تشابه زیستی و سنگ شناسی میان رسوبات مورد مطالعه و نهشته های مشابه در البرز شرقی و کپه داغ نسبتا زیاد بود. با توجه به تشابه نسبتا زیاد زیستی و سنگ شناسی میان نهشته های مورد مطالعه و نهشته های مشابه در کپه داغ می توان گفت که نهشته های مورد مطالعه واقع در البرز شرقی در زمان تشکیل (انتهای کامپانین پسین– انتهای ماستریشتین پسین ) جزئی از حوضه کپه داغ بوده اند. با توجه به عدم تشابه سنی میان رسوبات قاعده ای نهشته های کرتاسه بالایی در البرز شرقی و همچنین شواهد فعالیت گسلش روراندگی در منظقه می توان نتیجه گرفت که تمامی این نهشته ها توسط یک گسل رورانده بر روی رسوبات پالئوروییک رانده شده اند. سن این راندگی با توجه به یافته های فسیلی برای برش 1و 3 انتهای کامپانین پسین و برای برش شماره 2 انتهای ماستریشتین پسین است. با توجه به فراوانی گونه هایی مانند w.barnesae ، w.biporta ، u.sissinghii و u.trifidus و عدم حضور گونه n.frequens در نمونه های مورد مطالعه در هر سه برش، رسوبگذاری این نهشته ها در آب و هوای گرم و محیطی کم عمق صورت گرفته است.