بررسی جامعیت قرآن با تاکید بر دیدگاه امام خمینی(ره)

آنچه نگارنده در پی تحقیقات خود به آن دست یافته، این است که به طور کلی می توان به سه گرایش متفاوت در ارتباط با موضوع جامعیت قرآن در بستر زمان اشاره کرد: 1ـ جریان تصوف گرایی با محوریت اندیشه ی غزالی. 2ـ جریان غرب گرایی با محوریت فکری جدایی دین از سیاست. 3ـ جریان اصالت گرایی با محوریت وفاداری به متن. جریان تصوف گرایی با مبنا قرار دادنِ اصل باطن قرآن و زبان قرآن به معناشناسی جامعیت قرآن روی آورده است. اندیشه ی غرب گرایانه بنای فکری خویش را در حوزه ی جامعیت قرآن بر اساس مبانی فکری جدایی دین از سیاست و اثرپذیری قرآن از فرهنگ زمانه، طراحی نموده است. و جریان اصالت گرایانه، حرکت فکری خویش را در محیط جامعیت قرآن، با نقد مبانی اندیشه ی تصوف گرایی و نفی مبانی غرب گرایی، در مسیر غایت قرآنی قرار داده است. اصولی که اندیشه ی اصالت گرایانه براساس آن چهارچوب منطق فکری خود را تدوین نموده است عبارتند از: انسان شناسی، فطرت، عقل، خاتمیت، عترت. نگارنده، علاوه بر بررسی مبادی فکری جریان های یاد شده، در فصول مختلف پایان نامه، به تحلیل اندیشه ی امام خمینی در قالب ارائه شده پرداخته، و میزان قرابت و همگرایی اندیشه ی امام خمینی را با مبانی فکری یاد شده، تحلیل می نماید تا از این منظر بن مایه فکری امام خمینی که در کانون اندیشه ی ایشان، نقشی اساسی ایفا می نماید؛ شناخته گردد. نتایجی که از نوشتار حاضر به دست خواهد آمد در چند محور می توان خلاصه کرد: 1ـ شناخت چگونگی قبض و بسط اندیشه ی جامعیت قرآن با بررسی مبادی تصوری دخیل در قلمرو آن. 2ـ شناخت میزان همگرایی و واگرایی مبانی تشکیل دهنده ی اندیشه های یاد شده با اصول و ارکان بینش اسلامی. 3ـ شناخت اندیشه ی بلند امام خمینی(ره) و معرفی ایشان به عنوان یک شخصیت صاحب نظر در زمینه ی موضوع جامعیت قرآن. کلیدواژه: جامعیت قرآن، امام خمینی، فطرت، جاودانگی قرآن، خاتمیت دین، فرهنگ زمانه.