صحیح و تحقیق و شرح جامع دیوان عدی بن زید (بخش دوم)

چکیده: عدی بن زید عبادی از شاعران مسیحی در عصر جاهلی است. وی نویسنده و سفیر دربار ساسانی بوده و از آغاز نوجوانی به هر دو زبان فارسی و عربی تسلط کامل داشت. بیشتراشعار این شاعر، در دوره جاهلی از بین رفته و شعر هایی که از این شاعر به جای مانده در کتاب های لغوی و ادبی پراکنده است. موضوع این شعرها اغلب حکمت، پند، اندرز و اعتذاریاتی است که در زندان سروده و برای نعمان بن منذر فرستاده است. این شعرها با بیان و اسلوبی ساده و روان و با رنگ و بوی مدنیت می باشد که از عاطفه صادق شاعر سرچشمه گرفته است. شاعر در اغراض مشهور شعر جاهلی شعر نسروده است. مدح و رثاء در دیوان او موجود نیست و فخر و هجاء منحصر در چند بیت است. وی برای اولین بار خمر را به عنوان فن مستقل به کار برده ودر این زمینه، شاعرانی مثل اعشی و اخطل از او پیروی کرده اند و نیز در شعر قصصی واعتذاریات نیز بردیگر شاعران جاهلی پیشی گرفته است. غزل عدی بن زید مادی و در آن از زیبایی و دوری معشوق سخن گفته است. عدی بن زید به خاطر ابتکار در اغراض، شکل و مضمون قصاید جاهلی، شاعری نوآور به شمار می آید، اشعار وی در بیشتر قصاید دارای معانی جدید بوده و از تقلید فاصله دارد . هرچند که بعضی از ناقدان و ادیبان عیب هایی را در اشعار او دیده و بیان کرده اند .