بررسی سبک شناختی وزن شعر فارسی از آغاز تا اواخر قرن ششم با تکیه بر دیوان رودکی ناصر خسرو و خاقانی

چکیده موضوع و طرح مساله: بررسی سبک شناختی وزن شعر فارسی یکی از موضوعات مهم و مهجور حوزهء ادبیات فارسی است که تا کنون کمتر به آن پرداخته شده است.در این تحقیق بسامد اوزان بکار رفته در دیوان رودکی،ناصرخسرو و خاقانی مورد بررسی قرار گرفته است و وجه اشتراک و تفاوت آنها از این نظر بیان شده است، هدف از این کار نشان دادن سیر بکار گیری اوزان در دوره های مختلف بوده است و اینکه این بسامد های وزنی در دوره های مورد نظر چه اشتراکاتی دارند ودر چه مواردی باهم متفاوتند. مبانی نظری: تحقیق حاضر با این پیش فرض آغاز شده که اوزان شعری در دوره های مختلف مانند ویژگی های زبانی و ادبی می تواند گرایشات خاصی داشته باشد ، برای همین منظور به طرح چند پرسش پرداخته ایم و در پایان سعی شده که در حد تحقیق حاضرپاسخ هایی برای این سوالات بیابیم، این سوالات عبارتند از: الف. پرکاربرد ترین وزن شعر فارسی در این سه دیوان کدام است؟ ب. وزن های مشترک این سه دیوان چه وزن هایی هستند؟ ج. چه تفاوت هایی از نظر نوع وزن و تعداد بکارگیری آنها در این سه دیوان وجود دارد؟ روش تحقیق : مقصود از بسامد در این تحقیق تعداد دفعات استفادهء هر وزن می باشد، که با احصا وزن های هر دیوان وطبقه بندی وزن ها براساس وزن اصلی انجام گرفته است، ودر پایان هر فصل نمودار بسامدی بخش مورد نظر نیز رسم شده است. یافته های تحقیق : در تحقیق حاضر این نظر که بحر مجتث پرکاربرد ترین وزن شعر فارسی است رد شده، و با ارائه مستندات وزنهای پرکاربرد هر دوره را مشخص کرده ایم. ث. نتیجه گیری و پیشنهادها : با نتایج حاصل از این تحقیق پیشنهاد می شود که تحقیقات گسترده تری در رابطه با سبک شناسی وزن شعر فارسی انجام پذیرد. کلمات کلیدی: وزن ، سبک دوره ، بسامد ، بحر ،شعر فارسی