بررسی اندیشه های عرفانی در شاهنامه ی فردوسی

بازتاب اندیشه های فردوسی در دعاهای شاهنامه

شاهنامة فردوسی همچون دائره¬المعارفی مسائل گوناگون اجتماعی، اخلاقی، دینی، سیاسی و ... را در بر دارد،یکی از این موضوع ها دعاهایی است که در جای جایِ داستان¬های کتاب مورد بحث به گونه¬ای زیبا تعبیه شده است، می دانیم که سابقة تاریخی دعا به پیدایش بشر می رسد، و می توان از لابلای دعاهای نقل شده به طرز تفکر و شیوة زیستن انسان در دوره های گوناگون پی برد، حتی با بررسی دقیق دعاها امکان آگاهی از وضعیت طبیعی ...

بازنمایی اسطوره¬¬ی صعود در شاهنامه¬ی فردوسی

پیوند اسطوره و عرفان؛ برداشت‌های عرفانی سهروردی از شاهنامه فردوسی

سهروردی از جمله عارفان علاقه‌مند به حکمت ایران باستان است که در آثار خود به عناصر و شخصیّت‌های اساطیری ایران بسیار اشاره کرده است. وی از برخی از شخصیّت‌های اساطیری، مانند «سیمرغ»، «زال»، «رستم» و «اسفندیار» و سرگذشت آنان برداشت‌های عرفانی کرده و هر یک را نمادی برای بیان حقایق فلسفی و عرفانی خود قرار داده است. در نوشتار حاضر به بررسی مفهوم «خورنه» (فّر)، ارتباط آن با نور محمّدی و سکینه، و یکی شدن ای...

پژوهشی در نامه های شاهنامه ی فردوسی

در شاهنامه ی فردوسی، نامه به عنوان یکی از وسایل برقراری ارتباط و انتقال پیام، کاربرد و اهمیت فراوانی دارد. در این مقاله نامه های شاهنامه از جهت سطوح ارتباطی به سه دسته: بالادست به زیر دست، زیردست به بالادست و نامه ی همتایان به هم، تقسیم شده است. همچنین اجزا و ارکان تشکیل دهنده ی نامه ها که معمولاً به تناسب موضوع و مخاطب متفاوت بوده و چگونگی آغاز و انجام آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر ...

تحلیل مبانی اندیشه های خرد گرایی در شاهنامه فردوسی

خرد گرایی مهم ترین اندیشه ی فردوسی در شاهنامه است ؛ فردوسی ، خرد را مهم ترین ملاک در راهبرد ها و راهکارهای زندگی انسان می داند و بر آن است که وجه ممیزه ی انسان در آفرینش ، خرد است و بر همین اساس نیز شخصیت و عملکرد شاهان و پهلوانان ایرانی را تبیین و ارزیابی می نماید .فردوسی ، شاهنامه را در قرن چهارم با هدف تبیین اندیشه های سیاسی و اجتماعی جامعه ی ایران پیش از اسلام ، می سراید و خرد را عامل تکمیل...

آیین‌های سوگواری و مرثیه خوانی در شاهنامه ی فردوسی

در ایران باستان نیز همانند همه‌ی ملت‌ها مرثیه‌سرایی و عزاداری برای مردگان به شکل‌های مختلف مرسوم بوده است. یکی از ارجمندترین منابع شناخت ما از آداب و رسوم ایرانیان کهن، کتاب ارزشمند شاهنامه است. فردوسی با استادی خاص خود آیین‌های سوگواری را به تصویر کشیده است. سوگواران به خاطر از دست رفتگان، بیقراری و مویه می‌کردند، بر خاک می‌افتادند، موی و روی خود را می‌کندند و جامه بر تن را چاک می‌زدند. آیین‌ه...