تاثیر ترجمه رمانهای مدرن انگلیسی بر هنجار سبکی طول جمله در رمان فارسی: موردپژوهی نه رمان فارسی و سه رمان انگلیسی

مطالعات توصیفی ترجمه چشم اندازهای روشنی را فراروی پژوهشگران حوزه مطالعات ترجمه گشوده است. یکی از ارکان اساسی مطالعات توصیفی ترجمه، مقوله هنجار ترجمه است. به رغم هنجارمند بودن کنش ترجمه، تاکنون پژوهش چندانی برای توصیف هنجارهای حاکم بر رویکرد مترجمان رمان های انگلیسی به فارسی انجام نشده است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر ترجمه رمان های مدرن انگلیسی بر هنجار سبکی طول جمله در رمان فارسی است. در این پژوهش، سه رمان کلاسیک فارسی، سه رمان مدرن فارسی و سه رمان انگلیسی به همراه ترجمه های این رمان ها بررسی شدند. بر مبنای یافته های این پژوهش، گرایش مترجمان رمان های انگلیسی به ترجمه در سطح جمله و بلندتر بودن طول جمله رمان های انگلیسی از طول جمله رمان های فارسی، موجب ورود جملات بلند به رمان های ترجمه ای فارسی شده است. با وجود این، ترجمه رمان های مدرن انگلیسی تاثیر چندانی بر بلندی جملات رمان های تالیفی فارسی نداشته است. به بیان دیگر، هنجار طول جمله در ترجمه رمان های انگلیسی متفاوت از هنجار طول جمله در تالیف رمان های فارسی بوده است. بر مبنای یافته های این پژوهش، سبک فردی مترجمان و تاثیر جملات متن اصلی از جمله عواملی بوده اند که به تفاوت هنجار طول جمله در رمان های فارسی ترجمه ای و تالیفی انجامیده-اند. از همین روی به باور نگارنده، توصیف هنجارهای حاکم بر کنش مترجمان، بدون واکاوی متغیرهای تاثیرگذار بر فرآیند ترجمه- مانند عادتواره مترجم، ابزارهای خاص کنش ترجمه و نیازهای جامعه مقصد- امکان پذیر نمی گردد.