ارزیابی آسیب پذیری کالبدی شهرها در برابر زلزله با استفاده ازgis (نمونه موردی: بافت قدیم شهر خوی)

همان طور که در مبانی نظری این پایان نامه به آن اشاره گردید، در ارزیابی آسیب پذیری شهری در حال حاضر در دنیا بر روی چهار رویکرد عمده آسیب پذیری فیزیکی(کالبدی)، آسیب پذیری اقتصادی، آسیب پذیری اجتماعی و آسیب پذیری سیاسی تاکید می شود و از آنجایی که بررسی همه جانبه تمامی عوامل آسیب پذیری شهری به طور یکجا امکان پذیر نیست در این پژوهش سعی گردید که این موضوع با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به عوامل فیزیکی (کالبدی) ساختمان ها انجام شود. به طور کلی این پایان نامه با هدف ارزیابی آسیب پذیری فیزیکی(کالبدی) ناحیه 1 شهر خوی در برابر زلزله بود که بر اساس روش ahp و با استفاده از امکانات ورودی داده ها، تصحیح، تحلیل و نمایش سیستم اطلاعات جغرافیایی ، ایجاد یک روش ارزیابی بهینه برای شهرهای ایران را دنبال می کرد که بتوان با اتکا به نتایج حاصله از بکارگیری این روش، آسیب-پذیری شهرها را در برابر مخاطرات طبیعی از جمله زلزله سنجید و از آن برای برنامه های کاهش عملی آسیب پذیری و مدیریت بحران استفاده نمود. منظور از آسیب پذیری کالبدی آن است که تاثیرات زلزله بر روی فرم و عناصر شهری به گونه ای خواهد بود که کارایی آنها را مختل نموده و یا کاهش خواهند داد. ذکر این نکته ضروری است که در کشور ما ایران، اکثر شهرها کشور دارای بافت تاریخی و فرسوده هستند و این بافت-ها عمدتا از مصالح کم دوام و بنایی در ساخت و سازها استفاده کردند و گذشت زمان باعث فرسایش این قبیل ساختمان ها شده است و همچنین این بافت ها دارای کوچه های بسیار تنگ و باریک، تراکم جمعیت بالا، کمبود فضای باز، عدم دسترسی به مراکز درمانی(بیمارستان) در بیشتر قسمت های این بافت ها، آسیب پذیری این بافت ها را در برابر زلزله نشان می دهد. در صورت بروز زلزله های با شدت کمتر این نواحی آسیب پذیر است و منجر به ایجاد اختلال در سیستم های شهری می شود. زلزله بم شاهدی زنده بر این مدعا است. با توجه به اهداف پایان نامه که سه هدف مشخص را دنبال می-کرد. نتایج این پژوهش عبارت از : 1- شاخص هایی چون نوع مصالح، قدمت ساختمان، طبقات ساختمان، دسترسی به شبکه معابر و ... در ارزیابی آسیب-پذیری کالبدی شهرها در برابر زلزله مهم هستند. همچنین به کارگیری روش های روی هم گذاری با به کارگیری gis و روش ارزیابی چند معیاری ahp نتیجه مطلوبی را برای ارزیابی آسیب پذیری کالبدی شهرها در برابر زلزله به همراه داشته است. 2- لزوم توجه به ارزیابی آسیب پذیری کالبدی شهرها با توجه به بالا بودن آسیب پذیری شهرهای ایران در مقابل مخاطرات ناشی از زلزله. 2- بکار گیری روش های علمی چون gisو ارزیابی چند معیاری مانند ahp می تواند در ارزیابی آسیب پذیری نقش موثری داشته و امکان مقایسه شاخص های مختلف و آسیب پذیری نهایی را با توجه به شاخص های مختلف به دست می دهد. 3- روش بکار گرفته شده در این مطالعه قابلیت تعمیم به سایر شهرهای کشور را دارد.