تاثیر باکتری های ریزوبیوم و اگزوپلی ساکارید آن ها بر غلظت عناصر ca، k و na گندم در سطوح مختلف شوری خاک

شوری یکی از دشواری های عمده در تولید فراورده های کشاورزی است و سطح گسترده ای از زمین های کشاورزی دنیا و ایران با مشکل شوری روبرو هستند. یکی از اثرات شوری خاک، بروز اختلال در تغذیه گیاهان است و معمولاً مقادیر زیاد کلرید سدیم در محیط ریشه سبب کاهش جذب ، انتقال و انباشتگی یون هایی مانند k و ca در گیاه می شود. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر تعدادی از جدایه های باکتری ریزوبیوم و کاربرد پلی ساکاریدهای برون یاخته ای تولید شده به وسیله این باکتری ها بر غلظت عناصر ca، k و na و همین طور نسبت k/na، در شوری های مختلف خاک، به صورت دو آزمون گلخانه ای جداگانه انجام شد. آزمایش ها در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل و در سه تکرار انجام شد. آزمون اول با چهار سطح باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی، بردی ریزوبیوم ژاپونیکوم، ریزوبیوم لگومینوزاروم 133 و شاهد و سه سطح شوری خاک (با هدایت الکتریکی 6/1، 6 و 10 دسی زیمنس بر متر) و آزمون دوم با چهار سطح اگزوپلی ساکارید تولیـد شده به وسیله باکتری های نامبرده و شاهد و سه سطح شوری خاک (مشابه آزمون اول) انجام شد. بر اساس نتایج این پژوهش، وزن خشک ریشه و شاخساره، غلظت عناصر k، ca و نسبت k/na با افزایش شوری خاک کاهش معنی داری نسبت به شاهد نشان داد. نتایج همچنین نشان داد که باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی در شوری 6/1 و باکتری ریزوبیوم لگومینـوزاروم 133 در سطوح شـوری 6 و 10 دسی زیمنس بر متر بیشترین وزن خشک اندام هوایی و غلظت k و ca و کمترین غلظت na در گیاه گندم را سبب شدند. در همه سطوح شوری بیشترین وزن خشک اندام هوایی مربوط به کاربرد اگزوپلی ساکارید باکتری ریزوبیوم لگومینوزاروم 133 بود. همـچنین این تیمـار در سطوح شوری 6/1 و 6 دسی زیمنس بر متر بیشترین وزن خشک ریشه، غلظت عناصر k و ca و نسبت k/na و کمترین غلظت na را در گیاه گندم ایجاد کرد. در حالی که در شوری 10 دسی زیمنس بر متر تاثیر معنی داری بر پارامترهای گفته شده نداشت.