بررسی مکانیسم مقاومت کنه تارتن دولکه ای (acaridae:tetranychidae) teranychus urticae به فن پیروکسیمیت و مطالعه مقاومت تقاطعی آن با فنازاکوین

چکیده در این تحقیق مکانیسم های مقاومت کنه تارتن دو لکه ای به کنه کش فن پیروکسیمیت مورد بررسی قرار گرفت. زیست سنجی به دو روش غوطه وری برگ در محلول سمی با استفاده از ماده فرموله شده و روش تماس با باقیمانده در لوله آزمایش (rcv ) با استفاده از ماده تکنیکال انجام گرفت. نتایج آزمایش های زیست سنجی غوطه وری برگ نشان داد که نسبت مقاومت در جمعیت های اصفهان، یزد و رشت به ترتیب 1026، 95/68 و 72/3 برابر در مقایسه با جمعیت حساس پایه می-باشد. همچنین نسبت مقاومت در روش rcv برای جمعیت های اصفهان، یزد و رشت به ترتیب 88/611 ، 24/28 و 03/3 در مقایسه با جمعیت حساس محاسبه شد. با استفاده از سینرژیست های tpp،pbo و dem به ترتیب نقش آنزیم های استراز، mfoوgst در مقاومت به فن پیروکسیمیت مورد بررسی قرار گرقت و مقدار lc50ی این کنه کش در جمعیت های اصفهان، یزد، رشت و حساس با استفاده از این سینرژیست ها تخمین زده شد. pbo مقدار lc50 را در جمعیت های اصفهان، یزد، رشت و حساس به ترتیب 8/9، 3/16، 4/5 و9/2 برابر کاهش داد. نسبت سینرژیستی با استفاده از سینرژیست tpp در مورد جمعیت های اصفهان، یزد، رشت و حساس به ترتیب 02/3، 23/1، 4/6 و 8/2 بدست آمد. همچنین dem، lc50ی فن پیروکسیمیت را روی جمعیت های اصفهان، یزد، رشت و حساس به ترتیب 3/2، 73/0، 7/3 و 1/3 برابر کاهش داد. اندازه گیری فعالیت استرازی با سوبسترای ?-نفتیل استات نشان داد که فعالیت این آنزیم در جمعیت های اصفهان، یزد و رشت به ترتیب 9/3، 8/1،5/1 برابر بیش تر از جمعیت حساس بود. همچنین با اندازه گیری پارامترهای سینتیکی و الگوی باندهای این آنزیم در تحلیل زایموگرامی نشان داده شد که این آنزیم ها از لحاظ کمی و کیفی در جمعیت های اصفهان و یزد در مقایسه با حساس متفاوت هستند. اندازه گیری فعالیت، پارامترهای سینیتیکی و تحلیل زایموگرامی آنزیم گلوتاتیون اس-ترنسفراز (gst) نشان داد که احتمالا کیفیت و کمیت این آنزیمها در جمعیت های اصفهان و یزد با جمعیت حساس تفاوت معنی داری دارد. همچنین نتایج نشان داد که محتوای سیتوکروم p450 جمعیت های اصفهان، یزد و رشت به ترتیب 8/1، 9/1 و 07/1 برابر بیش تر از مقدار آن در جمعیت حساس بود. نتایج زیست سنجی کنه کش فنازاکوئین نشان داد که نسبت مقاومت جمعیت های اصفهان، یزد و رشت به ترتیب حدود 3109، 5/439 و 53/10 برابر در مقایسه با جمعیت حساس می-باشد. این نتیجه مقاومت تقاطعی بین ترکیب فن پیروکسیمیت و فنازاکوئین را تأیید می کند. نتایج نشان داد که میزان پروتئین کل در جمعیت اصفهان، یزد و رشت به ترتیب 4/2، 4/1 و 06/1 برابر بیشتر از جمعیت حساس بود. نتایج بدست آمده از تخمین لیپید و کربوهیدرات نشان داد که مقدار این پارامترها در جمعیت های حساس و مقاوم با یکدیگر اختلاف معنی داری دارد. نتایج اندازه گیری سطح انرژی نشان داد که انرژی مصرفی در جمعیت های اصفهان، یزد و رشت به ترتیب 22/1 ،12/1 و 04/1 برابر بیشتر از جمعت حساس می باشد. اندازه گیری سطح انرژی کنه های تیمار شده با فن پیروکسیمیت به روش rcv نشان داد که در همه جمعیت ها سطح انرژی کنه های تیمار شده با دوزهای بالا، در مقایسه با شاهد کاهش پیدا می کند. به طور کلی در مورد جمعیت های اصفهان و یزد در بین آنزیمهای سم زدا بیشترین نقش را سیستم اکسید کننده داشته و استرازها و گلوتاتیون اس ترنسفراز در درجه بعدی اهمیت هستند. مخصوصا در جمعیت اصفهان با توجه به نسبت مقاومت بالا علاوه بر مقاومت متابولیکی، احتمالا غیر حساس شدن مکان هدف به فن پیروکسیمیت و فنازاکوین نیز در مقاومت دخیل می باشد.