مقایسه اثربخشی آموزش رویکرد شناختی رفتاری با آموزش رویکرد شناختی رفتاری روایتی با تاکید بر اهمیت بدن در کاهش تعارضات زناشوئی

چکیده هدف از انجام این پژوهش از یک طرف پرداختن به رویکرد رفتار درمانی شناختی روایتی است که نظریه ای جدید در حوزه ی روان-شناسی است؛ و از طرف دیگر بررسی کارآمدی این نظریه در یک حیطه ی آسیب شناختی روانی (تعارضات زناشوئی) و همچنین مقایسه-ی آن در این حیطه با یک نظریه ی کارآمد و برجسته، نظریه ی شناختی – رفتاری، است، که از پیشینه ی پژوهشی بسیاری برخوردار می باشد. آزمودنی های نمونه ی این پژوهش شامل 30 نفر از زنانی بودند که به دلیل ناسازگاری با یکدیگر و داشتن روابط آشفته به بهزیستی شهر تهران مراجعه کرده و خود قادر به حل تعارضاتشان نبودند. جامعه ی آماری این تحقیق شامل کلیه ی زوج هائی بوده است که از ابتدای دی ماه 1388 تا اردیبهشت ماه 1389، به دلیل تعارضات زناشوئی و درگیری های خانوادگی برای حل مشکلات خود به بهزیستی شهر تهران مراجعه نمودند. انتخاب و جایگزینی آزمودنی ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی بوده است. آزمودنی ها به طور تصادفی در سه گروه؛ یکی از این گروه ها به عنوان گروه کنترل و دو گروه دیگر به عنوان گروه های آزمایشی تعیین شدند. گروه اول آزمایش شامل آموزش شناختی-رفتاری و گروه دوم آزمایش شامل آموزش شناختی-رفتاری-روایتی بود. به دلیل اینکه در این پژوهش امکان کنترل همه ی متغیرهای دخیل در متغیر وابسته وجود نداشت، از روش تحقیق نیمه آزمایشی استفاده شد. طرح تحقیق این مطالعه از نوع طرح پیش آزمون، پس-آزمون با گروه کنترل بود. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه ی 42 سوالی تعارضات زناشوئی که توسط براتی و زیر نظر ثنائی(1375) تهیه شده بود (به صورت پیش آزمون و پس آزمون) استفاده شد. محتوای جلسه های درمان طبق نظریه ی شناختی رفتاری(اپستن و همکاران،2002) و رویکرد شناختی رفتاری روایتی، تهیه و طی 12 الی 15 جلسه ی 55 الی 70 دقیقه ای در گروه های آزمایش اجرا گردید. داده های به دست آمده با روش تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون t برای مقایسه ی میانگین های مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که هر دو روش در کاهش تعارضات زناشوئی موثر بوده اند و همچنین رویکرد شناختی رفتاری روایتی از رویکرد شناختی رفتاری در کاهش تعارضات زناشوئی موثرتر بود. کلیدواژه ها: روایت درمانی ، درمان شناختی رفتاری، درمان شناختی-رفتاری-روایتی، اهمیت بدن، تعارضات زناشوئی