ارزیابی عوامل موثر در تقاضا برای گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)

امروزه گردشگری فراتر از یک صنعت، به پدیده ای اجتماعی ـ اقتصادی در سطح جهانی تبدیل شده است. آذربایجان و بویژه شهر تبریز با ویژگیهای خاص، جاذبه های توریستی فراوانی را برای توریستها عرضه می نماید. ولی متأسفانه در تبریز جاذبه های منحصر به فردی چون مسجد کبود، ارک علیشاه، بازار، ربع رشیدی و غیره در نقشه گردشگری جایگاه خود را نیافته اند. نتایج بخش بندی این تحقیق نشان می دهد که بیشتر گردشگران به همراه خانواده خود با اتومبیل شخصی و درآمد ماهیانه بیش از 700000 تومان مسافرت می کنند. بیشتر آنها در گروه سنی 40-21 سال قرار دارند و از طریق دوستان و آشنایان با شهر تبریز آشنا شده و مدت اقامتشان 3 الی 4 روز می باشد. بیشتر به منظور تفریح و دیدن جاذبه های فرهنگی ـ تاریخی به این منطقه سفر می کنند. تصویر ذهنی گردشگران از تبریز بعد از مسافرت به این شهر بهتر شده و تمایل به مسافرت مجدد بیشتر می شود. وضعیت گردشگری و آب و هوایی تبریز از نظر گردشگران خوب ارزیابی شده است. مهمترین مشکل گردشگران مربوط به عدم دسترسی راهها و خیابانها، اطلاع رسانی و تبلیغات ضعیف، کمبود امکانات رفاهی، ترافیک سنگین در شهر، ناصاف بودن آسفالت خیابانها، تأخیرات مربوط به پرواز هواپیماها، عدم وجود تابلوهای دقیق و مناسب راهنمای مسیرها و خیابانها می باشد. همچنین از نتایج و تجزیه و تحلیلهای بدست آمده چنان برمی آید که بازار گردشگری تبریز عمدتاً متأثر از عامل فصلی و توزیع تعطیلات مربوطه بوده و بین میزان رضایت از امکانات موجود گردشگری در تبریز و میزان تمایل به مسافرت مجدد گردشگران رابطه وجود دارد. بنابراین لازم است جهت افزایش تقاضا برای گردشگری شهری با تبلیغات مثبت و جذاب، ایجاد بانک اطلاعاتی درباره جاذبه های گردشگری آن شهر و استان در ابعاد مختلف فرهنگی، تاریخی، زیارتی، درمانی، ورزشی و هنری جو مناسب و مساعدی بوجود آورد. استفاده از رسانه های عمومی به منظور آموزش مردم در زمینه نحوه برخورد مناسب با گردشگران، توجه به افزایش کیفیت خدمات گردشگری، برنامه ریزی درست در جهت افزایش مراکز اقامتی مناسب و مجهز با قیمت مناسب، افزایش راهنمایان گردشگری در نقاط جذاب شهری، افزایش امکانات و تسهیلات حمل و نقل و گسترش شبکه های ارتباطی، افزایش و جذب امکانات مالی برای توسعه و تجهیز تأسیسات مورد نیاز صنعت گردشگری تبریز، حفظ، ترمیم و مرمت بافت تاریخی شهر در اطراف آن امری ضروری به نظر می رسد. تجدید نظر در تعطیلات سالانه کشوری، برنامه ریزی برای روزها، هفته ها و برگزاری جشنواره ها و مراسمات خاص، توجه خاص به روستای کندوان و ایجاد امکانات گردشگری در آن به تقاضای گردشگری شهر تبریز کمک شایانی می کند.