تحولات فرهنگی مدینه درعصر نبوی(ص)

چکیده واژگان کلیدی: تحول، فرهنگ، جامعه، یثرب، مدینه و پیامبر(ص). پیامبرمکرم اسلام(ص) در طول بیست و سه سال تلاش بی وقفه موفق شد، نظام فکری حاکم بر جزیره العرب را دستخوش تغییر و دگرگونی کند. جامعه ای که غرق سنت های قبیله-ای و خرافات و بت پرستی بود، در پرتوی آموزه های نورانی قرآن و تعالیم نبی مکرم اسلام(ص) در مسیر اتحاد و بینش و یکتاپرستی قرار گرفت. ملاقات های مکرر یثربیان با پیامبر(ص) و هجرت ایشان به یثرب، شرایط لازم جهت گسترش و توسعه فرامین الهی در مدینه را فراهم آورد. پیامبر(ص) با ایجاد نهادهای کارآمد اسلامی مانند مسجد و وضع قوانین اسلامی و تدوین منشور مدنی مدینه زمینه های لازم جهت تشکیل حکومت اسلامی در مدینه را فراهم ساخت. آنچه در این پایان نامه بدان پرداخته شده است، یافتن پاسخ این پرسش اساسی بود که تحولات فرهنگی انجام شده در مدینه و عوامل موثر بر آن کدامند و شیوه های پیامبر(ص) در ایجاد این تحولات چه بود؟ فرضیه غالب در پاسخ به این سوال عبارت است از این که: مدینه در عصر نبوی(ص) دستخوش تحولات فرهنگی بسیاری شد و سنت های اسلامی جایگزین سنت های جاهلی شدند. این تحولات متأثر از آموزه های قرآنی و تعالیم پیامبر(ص) بود. تحولات فرهنگی مدینه متأثر از شیوه های پیامبر اکرم(ص) در ایجاد تغییرات فرهنگی مبتنی بر ابزارهای اخلاقی، ایجاد تکالیف فردی و جمعی، اعتماد سازی عمومی، درونی کردن ارزش ها و طرد افکار جاهلی و... بود. در اثر تلاش های مستمر پیامبر(ص) و در پرتوی آموزه های قرآنی و تعالیم نبوی(ص) و اسوه حسنه آن حضرت بسیاری از هنجارها و ارزش-های اسلامی و انسانی جایگزین فرهنگ و رسوم جاهلی شدند.