بررسی اثرات پسماند سیالات حفاری نفت بر روی برخی از خصوصیات خاک

اثرات و تبعات زیست محیطی فعالیت های استخراج نفت یکی از چالش های اصلی پیش رو این صنعت با توجه به روند رو به رشد تقاضا برای انرژی است. در حین عملیات حفاری چاه نفت مقادیر فراوانی از سیالات و افزودنی تحت عنوان گل حفاری به منظور برآورده کردن مقاصد مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. تخلیه این مواد در محل حوضچه هایی که در مجاورت دستگاه حفاری احداث می گردد انباشت مقادیر فراوانی از ترکیبات ناخواسته را سبب می شود که تحت تاثیر فرایند های مختلف انتقالی می توانند خاک های اطراف خود را متاثر کرده و سبب بروز تغییراتی در وضعیت طبیعی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها شود. به منظور بررسی وضعیت توزیع تغییرات ایجاد شده در این خصوصیات ، از محیط اطراف یک حوضچه تخلیه پساب سیالات حفاری واقع در اراضی کشاورزی در 7 فاصله و 2 عمق در 4 جهت همچنین از ترکیبات موجود در حوضچه نمونه برداری و آنالیزهای آزمایشگاهی انجام پذیرفت. با استفاده از آزمون های آمار کلاسیک و روش های زمین آماری وضعیت پراکنش مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان دهنده تاثیر سیال حفاری بر برخی از خصوصیات خاکی است. واکاوی تغییرنماهای ترسیم شده و پارامترهای مربوط به هر کدام مبین افزایش میزان شوری ، سدیم ، کلسیم ، سولفات و بی کربنات در فواصل مختلف خاک است این در حالیست که میزان اسیدیته ، پتاسیم ، منیزیم ، کربن و رس خاک محدوده مورد مطالعه تحت تاثیر پسماند سیال موجود در حوضچه قرار نگرفته است. وضعیت عناصر سنگین هم نشان از عدم تغییر عمده آنها در خاک های محدوده تحت تاثیر پسماند سیال حفاری است. اختلافات بدست آمده در نتایج بدست آمده از دو عمق انتخاب شده بیشترتحت تاثیر خیزش مویینگی ، فرایند تبخیر و در نتیجه تجمع املاح در سطح خاک است. به کارگیری روش های دقیق برای نمونه برداری و آنالیز های آزمایشگاهی جهت برآورد صحیح تر از الگوی توزیع خاک های متاثر از مواد نفتی توصیه می گردد.