مدل سازی توزیع مکانی بارش های شدید منطقه سهند با استفاده از تصاویر ماهواره ای

فرایند بارش مانند هر پدیده جوی دیگر در عین سودمندی می توانند خساراتی در پی داشته، گاهی اوقات به عنوان بلایای طبیعی ظاهر شده و پیامدهایی که از آن ناشی می شود مانند وقوع سیل، ممکن است زندگی انسان ها را تهدید کند. بارش های شدید و سیلابی می توانند خسارات سنگینی بر ساختار های اقتصادی، اجتماعی ، طبیعی و در بخش های کشاورزی، حمل و نقل ، ارتباطات و غیره داشته باشد. هدف از این پایان نامه مدل سازی توزیع مکانی بارش های شدید منطقه سهند بین سال های 2008-1998 و بررسی ارتباط این بارش ها با عوامل ارتفاع و جهت ناهمواری می باشد. براین اساس داده های مشاهدات روزانه بارش های 3 ایستگاه سینوپتیک و 9 ایستگاه بارانسنجی منطقه سهند و داده های بدست آمده از تصاویر ماهواره ای trmm مورد استفاده واقع شد. از روش های آماری توصیفی جهت معرفی کلی ویژگی های بارش های شدید منطقه استفاده گردید. همچنین از روش های آمار استنباطی شامل همبستگی و رگرسیون برای یافتن چگونگی ارتباط متغیر ها، از روش کمترین مربعات برای بدست آوردن روند، تجزیه و تحلیل روند خطی برای توصیف چگونگی تغییرات سالانه بارش، آزمون کلموگروف اسمیرنوف جهت بررسی همگنی داده ها استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل فراوانی ها از روش کای اسکور بهره گرفته شد. روش دیگر استفاده شده در این تحقیق، تکنیک ها و مدل های gis می باشد. در روش مذکور با استفاده از مدل های مختلف موجود در نرم افزار gis نقشه های هم بارش منطقه تهیه شدند. نتایج حاصل از بررسی نمودارهای روند ایستگاه های منطقه مورد مطالعه دو وضعیت روند صعودی و نزولی را مشخص ساخت. از میان ایستگاه های مورد بررسی فقط در ایستگاه عجب شیر روندی منفی و کاهشی نسبتاً تند مشاهده شد. برای بررسی ارتباط بین بارش های شدید منطقه با ارتفاع از همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج حاصله همبستگی ضعیفی بین داده های ایستگاه های زمینی و عامل ارتفاع را ثابت کرد. اما همبستگی بین داده های trmm و عامل ارتفاع در سطح اطمینان 99 درصد معنی دار بوده و نشان دهنده همبستگی مثبت و ارتباط بالا بین داده های حاصل از تصاویر ماهواره ای و ارتفاع بوده است. نتایج بررسی سطح همپوشانی بین مدل های نهایی حاصل از ایستگاه های زمینی با ارتفاع نشان داد که در مقایسه مدل ایستگاه های زمینی با ارتفاع فقط بارش هایی با دامنه (130-110) میلی متر در کلیه سطوح ارتفاعی باریده و سطح ارتفاعی (1870-1680) متر بیشترین مقدار بارش ها را به خود اختصاص داده است. اما نتایج حاصل از سطوح همپوشانی بین مدل بارش های trmm با عامل ارتفاع نشان داد که بیشترین مقدار بارش در سطوح ارتفاعی (2050-1680) متر رخ داده است. در ارتفاعات بالاتر از 2810 متر به ندرت بارش دریافت می شود. بررسی جداول همپوشانی بین جهات جغرافیایی و دامنه های بارش ایستگاه های زمینی و تصاویر ماهواره ای بیانگر این بود که مناطق مسطح و دامنه های جنوبی و جنوب شرق دارای بیشترین میزان بارش و دامنه های غربی و شمال شرق دارای کمترین سطح همپوشانی می باشند.