تأثیر کالاهای واسطه بر رشد اقتصادی ایران؛ رویکرد داده - ستانده

رویکرد ضرایب فزاینده در ادبیات اقتصادی، به مطالعه تأثیر سیاست های متغیرهای سیاست گذاری بر متغیرهای درون زا می پردازد. این رویکرد ابتدا توسط کینز در ادبیات اقتصاد کلان مطرح شد و سپس توسط لئونتیف و دیگران در قالب الگوی داده ـ ستانده بسط و گسترش یافت و مطالعات زیادی در این باره انجام شده است. اخیراً موضوع ضریب فزاینده با توجه به سهم کالاهای واسطه در ادبیات داده ـ ستانده مطرح شده است. این رویکرد جدید توسط چارلز جونز (2007) از دانشگاه استنفورد ارائه شده است. با توجه به رویکرد جونز (2007) مدلی n کالایی که در آن کالاهای واسطه تحت عنوان متغیر جدیدی به مدل اضافه شده است ارزیابی می شود و برای محاسبه ضریب فزاینده علاوه بر کالاهای نهایی، کالاهای واسطه ای نیز در نظر گرفته می شود (برای محاسبه ضریب فزاینده در مدل های رشد اقتصادی تاکنون فقط کالاهای نهایی در نظر گرفته می شدند). در این مطالعه نیـز سعی شده است با تمرکـز بر فعالیت های اقتصاد ایران، به بررسی این رویکرد پرداخته شود. به این منظور از جدول داده ـ ستانده سال 1380 مرکز آمار ایران استفاده شده است. نتیجه بدست آمده نشان می دهد که ضریب فزاینده تولید با لحاظ کالاهای واسطه ای نسبت به ضریب فزاینده استاندارد نئوکلاسیکی افزایش می باید.