مطالعه ناقلین آلفا تالاسمی در میان افراد مبتلا به کم خونی در شهرستان تنکابن از طریق تکنیک multiplex-pcr

آلفا تالاسمی یک اختلال اتوزومال مغلوب وشایعترین اختلال توارثی سنتز هموگلوبین در دنیا می باشد وعمدتا حاصل موتاسیون در یک یا هر دو ژن آلفا گلوبین در کروموزوم 16می باشد. حاملین اشکال حذفی آلفا تالاسمی (? ? /-- یا ? /- ? - و ? / ? ? - )از نظربالینی طبیعی بوده، ولی کم خونی هیپوکروم ومیکروسیتیک دارند. هتروزیگوتهای مرکب (?-/--) کم خونی نسبتا شدیدی دارند و بیماری hbh نامیده می شوند. جنین هایی که هیچ ژن آلفایی به ارث نمی برند، (--/--) (سندرم هیدروپس فتالیس) در دوران جنینی یا مدت کوتاهی پس از تولد می میرند . بیش از 95% آلفا تالاسمی های شناخته شده، نتیجه حذف یک یا هردوژن آلفاگلوبین موجود برروی کروموزوم 16 می باشند. مدیریت مناسب این اختلال شامل غربالگری نوزادان، مشاوره ژنتیکی وتشخیص والدین می باشد که تمامی آنها به یک تشخیص مولکولی صحیح وابسته است. با توجه به اینکه هر گروه نژادی تعداد مشخصی جهش ژنی دارد (4-6) که بیش از 90% موارد جهش های ژنی در آن نژاد را شامل می شود، لزوم شناسایی انواع جهش های حذفی و غیر حذفی وفراوانی آنها در منطقه شمال ایران به دلیل شیوع بالای بیماری تالاسمی ضروری می باشد.در این مطالعه روش multiplex pcr برای غربالگری 7 نوع شایع حذف آلفاگلوبین مورد استفاده قرار گرفت.تعداد 115 نمونه خون با mcv وmch پایین و سطح hba2 طبیعی، از آزمایشگاههای سطح شهرتنکابن جمع آوری گردید. dna ژنومی از سلولهای سفید خونی به کمک کیت استخراج dna تخلیص گردید. سپس در یک لوله منفرد multiplex-pcr برای هفت حذف شایع آلفا تالاسمی (? 3.7 – و ? 4.2 – و thai- - و sea - - و med- - و 20.5-- و fil--) انجام شد. پس از اعمال تغییرات در زمان و دما ومقدار اجزا مصرفی در multiplex-pcr محصولات pcr بر روی ژل آگاروز الکتروفورز گردید. جهشهای حذفی شناخته شده در این مطالعه شامل:حذفهای تک ژنی 3.7 - ،4.2 - و حذفهای دو ژنیthai/?? ، -?3.7/-? 3.7–- و حذف سه ژنی fil/-? 3.7-- می باشد. از 115 نمونه مشکوک تنها 51 مورد جهش حذفی را نشان دادند و 64 مورد نقص ژنتیکی شان ازاین طریق مشخص نگردید. در نتیجه حذف 3.7? – شایع ترین حذف ژن آلفا گلوبین، در نمونه های مورد مطالعه می باشد. سادگی و جامعیت این روش، به طور قابل توجهی هزینه وپیچیدگی غربالگری برای حذفهای شایع آلفا تالاسمی را کاهش می دهد. این اطلاعات جدید برای محقق کردن یک استراتژی غربالگری برای کنترل موثرآلفا تالاسمی در استان مازندران مفید خواهد بود.