تحلیل توزیع فضایی مساجد شهر مشهد

به سبب وجود بارگاه مطهر امام رضا(ع) ، شهر مشهد بعنوان پایتخت معنوی ایران نام گرفته است، میلیونها زائر به مناسبتهای مختلف سالانه وارد شهر مشهد می شوند و در طول اعصار گذشته تا کنون بر حسب نیاز، مساجد مختلفی در سطح شهر ساخته شده اند. از تعداد 914 مسجدی که در مناطق مختلف شهر وجود دارد تعداد 644 باب مسجد(70.5%)با مشخصات مساحت، قدمت، تاریخ تأسیس و آدرس دقیق برداشت شد و بصورت منطقه ای تحلیل گردید. منطقه ثامن با 89 باب مسجد و مساحت کل35191 مترمربع ، سرانه وسعت 1.08 مترمربع و تراکم نفر بر تعداد مساجد 363 نفر محاسبه گردید. منطقه 11 با 0.07 مترمربع سرانه وسعت در کمترین میزان ، منطقه 10 با نسبت تراکم 7190 نفر بر تعداد مساجد در بیشترین میزان و منطقه 12با 3 باب مسجد در کمترین میزان قرار گرفته اند و در بقیه مناطق با فاصله گرفتن از حرم مطهر از تراکم مساجد آنها کم می شود بطوریکه در فواصل(0-2) کیلومتری از حرم مطهر 200 باب مسجد، (2-4) کیلومتری 240 باب مسجد، (4-6) کیلومتری 186 باب مسجد، (6-8) کیلومتری 100 باب مسجد قرار گرفته است. توزیع فضایی مساجد با توزیع جمعیت در مناطق مختلف با نرم افزارarcgis تحلیل گردید. بر اساس روش k function ، فاصله میانگین کمترین واحد همسایگی مساجد شهرمشهد با نتیجه 0.77 پراکنش خوشه ای محاسبه گردید الگوی خوشه ای برای توزیع فضایی مطلوب مساجد مناسب نمی باشد و براساس تحلیل مساحت، تعداد، سرانه وسعت و تراکم نفر بر تعداد مساجد با جمعیت مناطق رابطه معنا داری وجود داردو ضریب همبستگی شدید0.8 بین توزیع جمعیت و تعداد مساجد مناطق شهرداری برقرار است. احداث بانک اطلاعات مساجد، مدیریت یکپارچه شهری در جهت توزیع متعادلتر فضایی مساجد واستفاده از یافته های پایه این رساله ، در جهت احداث مساجد در نقاط فاقد ویا کمبود مسجد پیشنهاد می گردد.