ادیان و فرق مذهبی کرمان از آغاز تا پایان دوره سلجوقیان کرمان (583 ق).

ایالت کرمان از دوران قبل از اسلام، به ویژه از عهد ساسانی، سابقه ی حضور زرتشتیان و مسیحیان را در خود داشته است و با توجه به رسمیّتی که آئین زرتشتی از دوره ی ساسانی داشت، اکثریت مردم کرمان اعتقادات و باورهای این دین را پذیرفته بودند تا جایی که حتی بعد از ورود اسلام به این منطقه و گسترش آن در گوشه و کنار این سرزمین، برای مدتی زرتشتیان از پذیرش دین اسلام امتناع کردند و بر اعتقادات و آئین خود راسخ ماندند. پس از فتح ایالت کرمان به دست اعراب مسلمان این سرزمین به دلایلی همچون نبود حکومت مستقل و نیز فقدان ثبات سیاسی، شرایط جغرافیایی و اقلیمی خاص همواره بهترین و مطمئن ترین مأمن و پناهگاه برای نحله های فکری و مناسب ترین مکان برای سازمان دهی شورش ها خاصه خوارج بوده است. به این ترتیب با روند تدریجی گسترش اسلام، ساکنان ایالت کرمان از سده های نخستین اسلامی میزبان فرق متعدد و گوناگون مذهبی و اسلامی گردیدند، فرقه های اسلامی که عمدتاً به دو گروه اهل سنّت و شیعه منسوب بودند، تدریجاً در جریان حکومت های مختلف و دگرگونی های فرهنگی و اجتماعی در هر یک ازاین دو گروه انشعابات و دسته بندی های جدیدی صورت گرفت. در ایجاد گسترش این فرقه ها و انشعابات آنها، عوامل متعددی همچون والیان و حاکمان، واعظان ، داعیان و مبلغّان ومانندآنهاموثر بوده اند لذا این پژوهش به منظور روشن نمودن ریشه های تاریخی شکل گیری و گسترش فرق و مذاهب در کرمان و به طور کلی آشکار نمودن زوایایی از تاریخ مذهبی این سرزمین صورت پذیرفته است.