روش های تقویت بنیان های فرهنگ دینی از منظر قرآن و نهج البلاغه

فـرهنگ به معنـای عـام تمـام ابعـاد زندگی انسـان را دربرگرفته، به گـونه ای که در کلیـه ی امور سیـاسی، اقتصـادی، اجتمـاعی و کلیه ی روابط انسـانی، به انسـان دیـدگاه می دهد. و از آن جا که دشمنـان همـواره تلاش می کنند زمام فرهنگ را به دست گیرند تا به واسطه ی آن فرهنگ دینی را از بین ببرند، تنها راه مقابله با آنان تشبّث به فرهنگ دینی است؛ از این رو ابتدا باید شاخصه های فرهنگ دینی از قبیل شاخصه های اعتقادی، اخلاقی، سیاسی و اقتصادی شناسایی گردند و عواملی که زمینه ساز تضعیف فرهنگ دینی می باشد را نیز شناسایی و در جهت رفع آن ها تلاش نمود. ?می توان گفت علاوه بر عواملی همچون فقر و تکاثر، تبیین نارسای مفاهیم دینی، تقلید و شخصیّت گرایی، اکراه و اجبار و ... که زمینه ساز تضعیف بنیان های فرهنگ دینی می گردد، خصلت های درونی افراد مانند تکبّر و غـرور، لجـاجت ، هـواپرستی و ... نیز در این زمینه نقش بسـزایی دارند و مـوجب تضعیف و سست شدن باورهـا و ارزش های دینی می شوند. انسان ها دارای طیف وسیعی از صفات، رفتارها و شخصیّت های متفاوتند؛ از این رو تقویت بنیان های فرهنگ دینی نیازمند به روش هایی است که متناسب با مراتب و مدارج اشخاص اتّخاذ شود و از آن جا که قرآن کریم و پس از آن نهج البلاغه گرانقدرترین میراث فرهنگی اسلام می باشند، باید روش های تقویت فرهنگ دینی را از رهگذر مطالعه و تـدبّر در آن ها آموخت؛ چـرا که خـداوند متعـال و امیرالمومنین ? با تـوجّه به فطـرت ، عقل، خـرد و آزاد منشی انسـان و متناسب با روحیّـات و قـوّه ی درک و فهم او از روش هـای متنـوّع و جذّابی استفـاده نموده اند و زیباترین دستاوردها را برای جامعه ی انسانی در صحنه های مختلف تاریخ و تجربه های گوناگون بشری به ارمغان آورده اند. البتّه بایستی توجّه داشت که روش های ذکر شده در قرآن کریم و نهج البلاغه تنها، نمونه هایی از بهترین و موثّرترین روش ها می باشد و نه تمام روش ها.