بررسی رمز و نماد در جلد اول از مچموعه اشعار صلاح عبدالصبور

چکیده بدیهی است که در ادبیات امروز ملل مختلف، شاعران ابزارهای گوناگونی را برای بیان افکار و خواطر درونی خود به کار می گیرند و می توان گفت یکی از این ابزارها، زبان رمزی است که در ادبیات معاصر عرب نیز از نگاه شاعران به دور نمانده است ورمز آنطور که گفته اند آن است که هم بر وجود خویش دلالت کند و هم بر مظاهر و مفاهیمی فراتر از وجود عینی خویش. رمز برای شاعران، فضاهای ادبی وسیع تری را فراهم می آورد. چه این که شاعر امروز با پناه بردن به رمز، زبان شعری خویش را تا سطح جهانی ارتقا می بخشد و نیز از رمز به عنوان ابزاری جهت دوری از گزند حاکمان زمانه خویش بهره می جوید. می توان کسانی چون ادیب مظهر، سعید عقل را اولین شاعران رمز گرای معاصر عرب به شمار آورد که بعدها شاعرانی چون؛ سیاب ، نازک الملائکه ، یوسف الخال و ادونیس راه آنها را ادامه داند. صلاح عبدالصبور شاعر برجسته ی مصری نیز در ردیف این شاعران قرار می گیرد. وی بیشتر شهرتش در سرودن درام منظوم می باشد. در عرصه ی نویسندگی نیز صاحب نام است. هم چنین به واسطه ی سرودن اشعاری ماندگار از پشگامان شعر نو در مصر به شمار می آِید که دارای دیوان های شعری متعددی است. رساله ای که پیش رو دارید کوششی است که به بررسی رمز گرایی در جلد اول دیوان صلاح عبدالصبور می پردازد. شاعر در این جلد، زبان نمادین را جهت سرایش اشعار خود برمی گزیند و این نمادها را در قالب طبیعت، سیاست، جامعه ، اسطوره ، عرفان و حتی رنگ به کارمی گیرد که عواملی چون خفقان سیاسی، دور افتادن از رفاه کودکی و نیز نفرت از اسراییل را می توان در گرایش رمزی شاعر دخیل دانست. کلید واژه : نماد، صلاح عبدالصبور ، شعر معاصر عرب .