بررسی فرآیند گل آغازی و نمو گل در انگورفرنگی(ribes aureum)

انگور فرنگی یا جنس ریبس یکی از اعضای تیره ساکسیفراگاسه می باشد. این جنس دارای حدود 150 گونه و رقم می باشد که تمام آنها میوه خوراکی تولید می کنند و بومی مناطق سردسیر نیمکره شمالی هستند. مقاومت بی نظیر این گیاهان به سرما، کاشت آنها را در مناطقی با زمستان-های بسیار سرد امکان پذیر می نماید. ریبس ها غنی از مینرال ها و ویتامین های a ،b وc بوده و عطر و طعم بی نظیری دارند که همین امر آنها را از جهات مختلف باغبانی حائز اهمیت کرده است. این جنس دارای چند گونه انحصاری در ایران نیز می باشد. با توجه به اینکه تعیین زمان گل آغازی و نحوه تکامل گل از دیدگاه باغبانی بسیار مهم است ( از نظر انجام عملیات باغبانی مانند هرس، کاربرد تنظیم کننده های رشد ) و هم چنین بعنوان نخستین گام در راستای تولید میوه است، عدم انجام مطالعات اینچنینی بخصوص با کاربرد روشهای بسیار پیشرفته میکروسکوپ نور بازتابشی ما را بر آن داشت تا فرآیند گل آغازی و نمو گل را در گونه آوروم مورد مطالعه قراردهیم. برای این منظور تعداد 20-30 جوانه از شاخه های یکساله و اسپورهای چند بوته موجود در ایستگاه تحقیقاتی خلعت پوشان با فواصل زمانی 10 روز، برداشت شدند. این کار از تقریبآ دو هفته پس از اوج شکوفه آغاز شد و تا آخر زمستان ادامه یافت. نمونه های برداشت شده به مدت 24 ساعت در محلول تثبیت کننده اف-ای-ای تثبیت شدند و به دنبال آن به منظور آب گیری در غلظت های متوالی الکل 70% و 96% قرار گرفتند. نمونه های آبگیری شده توسط استرومیکروسکوپ فلس زدائی شده و سپس با نیگروزین 5/. % محلول در الکل 100% رنگ آمیزی شدند. در مرحله آخر، تصویر برداری از آنها توسط میکروسکوپ نور بازتابشی انجام شد و تصاویر بدست آمده توسط نرم ازار پردازش تصویری ادغام و تصاویر مناسب با عمق کافی بدست آمد. بررسی ریخت شناسی مریستم در هر تاریخ نمونه برداری نشان داد که نخستین نشانه های گل آغازی که با پهن شدگی و گنبدی شدن مریستم مشخص می شود، حدود 40 روز بعد از مرحله اوج شکوفه می باشد. گل آذین در این گیاه 5-12 گل است و توالی تمایزیابی آن آکروپتال است یعنی همواره گلهای تحتانی نمو بیشتری از گل انتهائی دارند. هم چنین الگوی رشد آن سمپودیال است یعنی مریستم انتهائی به گل ختم می شود که نشان می دهد رشد در سال بعد از مریستم دیگری آغاز خواهد شد. روند تکوین گل و پیدایش اندامهای آن ازالگوی مارپیچی پیروی می کند. دوره تمایز یابی گل طولانی بوده و تا مرحله فنولوژیکی تکامل تخمک پیش می رود.