تأثیر تاج درخت بنه بر نحوه پراکنش مکانی عناصر غذایی در خاک(مطالعه موردی شهرستان سروآباد)

چکیده در اکوسیستم های خشک و نیمه خشک، تک درختان تأثیر مهمی بر روی خصوصیات خاک دارند. در واقع در این گونه مناطق با تأثیری که تاج درخت بر روی پوشش علفی و عناصر غذایی خاک دارد، یک اقلیمک مجزا با توجه به گونه درختی و تاج پوشش حاصل از آن در زیر تاج درخت ایجاد می شود. در این تحقیق تأثیر حضور تاج درخت بنه بر پراکنش مکانی عناصر غذایی خاک مورد مطالعه قرار گرفت. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر تاج درخت بنه بر پراکنش مکانی عناصر غذایی خاک با خصوصیات متفاوت بیوژئوشیمیایی بود. در این تحقیق نمونه های خاک در زیر و اطراف یک درخت بنه در منطقه سرو آباد برداشت شد. در کل 220 نمونه خاک در داخل یک شبکه 20×20 متر به فواصل 2 متری و سپس در داخل 5 شبکه 2×2 متری به فواصل 5/0 متری به صورت سیستماتیک و منظم در اطراف یک درخت بنه برداشت شد. به منظور آنالیز پراکنش مکانی خصوصیات خاک، تکنیک های زمین آمار مورد استفاده قرار گرفت. مواد غذایی الگو های متفاوتی از پراکنش مکانی را نشان داد. نیتروژن کل، مانند کربن آلی خاک، درصد بیشتری را در زیر تاج درخت نشان داد. میزان فسفر، پتاسیم، سدیم و ph با افزایش فاصله از درخت کاهش یافت. در حالی که مقدار لیتیم ساختار فضایی پراکنده ای را نشان داد و به نظر می رسید که انتشار آن مستقل از موقعیت درخت باشد. بافت خاک در دو ناحیه زیر تاج و خارج آن، با وجود تغییراتی در میزان درصد ذرات تشکیل دهنده بافت خاک یکسان بوده و از نوع شنی، رسی، لومی می باشد. نتایج به دست آمده این فرضیه را تأیید می کند که حضور درخت به طور متفاوتی پراکنش مکانی عناصر غذایی مختلف را تحت تأثیر قرار می دهد، که وابسته به خصوصیات ویژه بیوژئوشیمیایی این عناصر است. کلمات کلیدی: عناصر غذایی خاک، تاج درخت، پراکنش مکانی، زمین آمار، سرو آباد، زاگرس شمالی