ارزیابی تنوع گونه های گیاهی در گروه گونه های اکولوژیک جنگل پهن برگ آمیخته، مطالعه موردی، کندلات گیلان

پارک جنگلی سدتاریک رودبار با وسعت 85/614 هکتار در جنوب شرق شهرستان رشت واقع شده است. این تحقیق به بررسی رابطه پوشش گیاهی با خصوصیات توپوگرافی می پردازد. بدین منظور نقشه های ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت به همراه تیپ های گیاهی منطقه در سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شد و سپس با تلفیق نقشه های مذکور، 18 واحد همگن به وجود آمد. با توجه به همگن بودن واحد ها از نظر شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا و تیپ گیاهی، بدون در نظر گرفتن مساحت واحدها، 5 قطعه نمونه (به عنوان 5 تکرار) در هر واحد رویشی به صورت تصادفی برداشت شد. در ابتدا ویژگی های هر قطعه نمونه (ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت) اندازه گیری و ثبت شد. سپس نوع گونه ها بررسی شدند و چیرگی- وفور برای گونه های درختی، درختچه ای (در قطعات نمونه 1000 متر مربعی) و علفی (در قطعات نمونه 64 متر مربعی) با معیار براون- بلانکه بررسی شد. بررسی فلوریستیک منطقه نشان داد که در این پارک 90 گونه گیاهی متعلق به 46 خانواده و 81 جنس وجود دارد. بررسی شکل زیستی گیاهان به روش رانکایر نشان داد که همی کریپتوفیت ها با 6/36 درصد (33 گونه) و فانروفیت ها با 30 درصد (27 گونه)، اشکال رویشی غالب منطقه را تشکیل می دهند. از نظر کوروتیپ گونه های گیاهی، بر اساس روش زهری، بیشترین غنای گونه ای (31 گونه، 4/34 درصد) به ناحیه رویشی اروپا- سیبری تعلق دارد. طبقه بندی پوشش گیاهی منطقه بر اساس آنالیز دو طرفه گونه های شاخص انجام گرفت. نتایج نشان داد که 6 گروه اکولوژیک در منطقه حضور دارد. بررسی شاخص های تنوع گونه های گیاهی و عوامل توپوگرافی بین گروهها با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و مقایسات چند دامنه دانکن انجام گرفت. نتایج نشان داد که از نظر شاخص های تنوع زیستی و عوامل توپوگرافی در بین گروه گونه ها تفاوت معنی دار آماری وجود دارد و در بین عوامل توپوگرافی، ارتفاع از سطح دریا و جهت دامنه ویژگی های تغییر پذیری بین گروهها بودند و جهت دامنه، مهمترین ویژگی تغییر پذیری بود. بررسی مدل توزیع فراوانی گونه ها نشان داد که فراوانی در لایه های درختی، درختچه ای و علفی به ترتیب از مدل نرمال لگاریتمی، عصای شکسته و نرمال لگاریتمی پیروی می کنند. نقشه پوشش گیاهی منطقه بر اساس گروههای بدست آمده از نتایج بررسی آنالیز دو طرفه گونه های معرف نشان داد که گروه 6 و گروه 3 به ترتیب بیشترین و کمترین مساحت را به خود اختصاص می دهند. همچنین نقشه تنوع شانون- وینر، یکنواختی پایلو و غنای مارگالف به ترتیب در 5، 4 و 4 کلاسه در سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شد.