ارائه مدل مفهومی یادگیری از دور اثربخش در آموزش عالی

زمینه: فرآیند آموزش عالی در هر جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است. دانشگاه های عصر حاضر با یک دگرگونی عمده مواجه می باشند. کمبود بودجه، افزایش شمار دانشجو، تغییر جمعیت دانشجویی، نیاز های آموزشی متنوع و جدید اجتماع به تغییرات سازمانی نیاز دارد، تغییراتی که با نیازهای جدید هماهنگ باشد. با آموزش از دور، امکان " یادگیری بدون محدودیت زمانی ومکانی" متناسب با نیازهای دانشجو فراهم می شود. هدف: این پژوهش با هدف ارائه الگوی مفهومی یادگیری اثر بخش از دور در آموزش عالی و به شیوه کیفی صورت گرفته است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که درک قابلیت های فنآوری و نظریه های یادگیری به ویژه نظریه سازه گرایی و همینطور نظریه استقلال و تعامل در آموزش از دور، عوامل اثرگذار در طراحی یادگیری از دور اثربخش در آموزش عالی است. با توجه به مبانی نظری پژوهش حاضر، در الگوی یادگیری از دور اثربخش، یادگیرنده در مرکز محیط یادگیری قرار دارد. بنابراین یادگیرنده به منظور یادگیری موفق و یاددهنده به منظور طراحی فعالیت های یاددهی– یادگیری در بدو ورود به این محیط نیاز به آمادگی دارند. در این مدل راهبردهای یاددهی- یادگیری فعال فردی و گروهی و بازخورد به موقع با کمک فناوری اطلاعات و ارتباطات و هشت نوع تعامل، با توجه به مبانی نظری و رسالت دانشگاه های حاضر طراحی شده است. از دیگر مواردی که این مدل به آن تاکید دارد، ارزشیابی آغازین، تکوینی و تکمیلی است. در محیط یادگیری از دور اثربخش، ارزشیابی باید بخشی از فرآیند یادگیری تلقی و بازخورد حاصل از آن برای بهبود یادگیری به کار رود . برای اعتبار بخشی ویژگی های تعیین شده از نظرات صاحب نظران آموزش از دور در دانشگاه های پیام نور، شیراز، علم و صنعت و امیرکبیر استفاده شده که درصد بالایی از نمونه آماری ویژگی های مذکور را تآئید نموده اند.