تاثیر سیاستهای مالی دولت (مخارج دولت) بر توسعه ی انسانی در ایران رهیافت رگرسیون وزنی جغرافیایی

یکی از راهبردهای دخالت دولت ها در اقتصاد اتخاذ سیاست های مالی است، سیاست های مالی مشتمل بر دو ابزار اساسی مخارج و مالیات ها هستند که دولت ها با توجه به رویکرد سیاست مالی از این ابزارها متناسب با هدف مورد نظر استفاده می کنند. مخارج معمولا در کشورهای در حال توسعه بیشتر مورد توجه دولت ها است تا اتخاذ مالیات ها؛ به طوری که سهم مخارج دولت در مقایسه با کسب مالیات بسیار زیاد و نامتناسب است. از این رو دولت ها در کشورهای در حال توسعه دارای اندازه ای بزرگ هستند. در این مطالعه با توجه به اینکه مخارج دولت در کشورهای در حال توسعه از اهمیت بیشتری برخوردار است در پی تحلیل تاثیر مخارج دولت بر شاخص توسعه ی انسانی هستیم و با توجه به اینکه استان های مختلف ایران در سال های 75 و 84 به عنوان مناطق در نظر گرفته شده و با داده های مکانمند روبه رو هستیم از تکنیک های اقتصادسنجی فضایی بهره گرفته تا بتوان نتایج مربوط به تحلیل های فضایی را ارایه نمود. با توجه به نتایج به دست آمده دامنه تاثیرات مخارج دولت در مناطق مختلف کشور بر حسب استان برای سال 75، تغییرات هزینه های جاری در بازه ی (438/1و064/1-) هزینه های عمرانی برای این سال در بازه ی (755/0و657/2-) در حال تغییر است که دلیلی بر تاثیرات متفاوت سیاست های مالی بر توسعه ی انسانی در استان های ایران است. برای سال 84 این تغییرات در بازه (074/0و146/0-) مربوط به هزینه های جاری و بازه ی (083/0و128/0-) مربوط به هزینه های عمرانی است. به راحتی می توان از نقشه های بدست آمده کاهش تاثیرات اعتبارات جاری را از استان های شرقی به استان های غربی برای سال های 75 و 84، افزایش تاثیرات اعتبارت عمرانی را از استان های شرقی به استان های غربی برای سال های 75 و 84 تشخیص داد.