شناسایی و تعیین پراکنش بیماریهای ویروسی مهم یونجه در استان آذربایجان غربی

گیاه یونجه از جمله مهمترین نباتات علوفه ای محسوب می گردد. سطح زیر کشت یونجه در سال 1388 در استان آذربایجان غربی حدود یکصد هزار هکتار با تولید بیش از نیم میلیون تن علوفه بوده است. بیماریهای ویروسی از جمله مهمترین محدودیتها در افزایش عملکرد این محصول محسوب می گردند. در طول فصل زراعی 1388 ، طی بازدید از مزارع یونجه استان آذربایجان غربی به منظور شناسایی بیماریهای ویروسی مهم یونجه، نمونه ها ی آلوده از مزارع 7 شهر استان جمع آوری شده و در محفظه یخ به آزمایشگاه بخش ویروس شناسی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی منتقل شدند. از نمونه هایی که دارای علائم مشکوک به ویروس بودند بر روی گیاهان محک انتقال مکانیکی انجام لکه های موضعی نکروزه و در گیاه phaseolus vulgaris در روی گیاه almv شد. نمونه های آلوده به علائم پیسک سیستمیک تولید نمودند. مایه زنی نمونه های آلوده nicotiana tabacum cv. white burley منجر به ایجاد علائم موزائیک و بدشکلی برگ گردید. همچنین phaseolus vulgaris در گیاه bcmv به بترتیب منجر vicia faba و chenopodium amaranticolor در گیاه bymv مایه زنی نمونه های آلوده به das- به ایجاد علائم لکه های موضعی نکروزه و موزائیک سیستمیک شد. نتایج حاصل از آزمون ،(alfalfa mosaic virus-almv) با استفاده از آنتی بادیهای ا ختصاصی ویروس موزائیک یونجه elisa وویروس موزائیک زرد لوبیا (bean common mosaic virus-bcmv) ویروس موزائیک معمولی لوبیا نشان دادند که درصد فراوانی تصادفی این ویروسها به ترتیب برابر (bean yellow mosaic virus-bymv) آنها در دستگاه الایزا خوان 1 (a405nm) با 5,8 ،7 و 2,4 درصد بود. در این آزمون، نمونه هایی که جذب مساوی یا بیش از سه برابر میانگین جذب شاهد سالم بود، بعنوان نمونه آلوده در نظر گرفته شدند. تعدادی از نمونه هایی که فقط با یکی ازآنتی بادی های اختصاصی سه ویروس فوق واکنش مثبت داشتند انتخاب شده و پس از عصاره گیری مایه زنی مکانیکی گردیدند. نمونه هایی که در آزمون با آغازگرهای طراحی شده برای تکثیر ژن rt-pcr مثبت بودند برای تست در واکنش das-elisa انتخاب شدند. (cp) پروتئین پوششی و مطالعات دامنه میزبانی، حضور سه ویروس مورد اشاره را در مزارع elisa نتایج حاصل از آزمون یونجه استان آذربایجان غربی تائید می نماید.