بررسی نفس از دیدگاه ملاصدرا و دلالت های تربیتی آن

چکیده هدف این پژ‍وهش بررسی نفس از دیدگاه صدرالمتالهین و دلالت های تربیتی آن بود. بدین صورت که دیدگاه فلسفی صدرا در مورد نفس و دلالت های تربیتی آن در خصوص عناصر تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار گرفت. این پ‍‍‍ژوهش که از جمله طرح های تحقیق کیفی به شمار می رود، براساس نگرش اسمیت مبنی بر استنتاج دلالت های تربیتی از فلسفه خاص شکل گرفت و با این دیدگاه که بین فلسفه و تعلیم و تربیت رابطه وجود دارد به تبیین و استخراج دلالت های تربیتی از دیدگاه ملاصدرا درباره نفس پرداخته شد. در این مطالعه ضمن تبیین دیدگاه ملاصدرا درباره نفس که شامل بررسی حقیقت نفس، مراتب و فرایند تکامل آن است با تشریح مقوله های مطرح در این حوزه، ارائه تعلیم و تربیت مرتبط با این مباحث به صورت یک چهارچوب پیشنهادی در قالب مراحل، اهداف، اصول و روش ها مورد بحث قرار گرفت. نتایج حاصل از انجام پژوهش حاضر در بحث مراحل تعلیم و تربیت با توجه به مراتب نفس به تقسیم بندی این مراحل مختلف انجامید. در بخش اهداف، هدف غایی تعلیم و تربیت کمال عقل نظری، بوده و اهداف واسطه ای در راستای هدف غایی مورد بررسی قرار گرفت. اصول تعلیم و تربیت بنابر مبناهای فلسفی دیدگاه ملاصدرا درباره نفس در نظر گرفته شد. روش های تعلیم و تربیت نیز مبتنی بر مراحل ادراک نفس و همچنین اصول تعلیم و تربیت شامل روش های پرورش قوای حسی، تخیل و عقل به علاوه روش های تکمیلی مورد بررسی قرار گرفت. کلید واژه ها: صدرالمتالهین، نفس، دلالت های تربیتی