تجزیه و تحلیل نظام درآمدی شهرداری ها در ایران مورد مطالعه: کلان شهر تهران

تأمین مالی شهرداری ها یکی از مباحث اساسی در مدیریت شهری همه کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه می باشد. با توجه به رشد شهرنشینی و رشد تقاضا برای خدمات شهری بهبود ساختار و ترکیب درآمدی و دستیابی به منابع جدید ضرورت می یابد. در حال حاضر ابزارهای متنوعی برای تأمین مالی شهرداری ها در سراسر جهان وجود دارد مانند مالیات محلی، بهای خدمات، کمک های دولت مرکزی، مالیات بر ارزش افزوده ، مشارکت بخش عمومی- خصوصی، اوراق قرضه و ... . بررسی تجربیات سایرکشورها کمک موثری در ارتقای نظام درآمدی شهرداری ها در کشور می باشد. پس از تصویب طرح خودکفایی شهرداری ها در ایران، شهرداری ها برای تامین هزینه های خود به راه حل های غیر اصولی مانند فروش تراکم روی آوردند. لذا اتکاء بیش از حد به درآمدهای حاصل از عوارض ساختمان ها و اراضی و ناچیز بودن سهم سایر منابع درآمدی در کل درآمدها عمده ترین چالش شهرداری تهران قرار گرفت. در این تحقیق پایداری نظام درآمدی شهرداری تهران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و نتایج نشان می دهد که درآمدهای حاصل از ساخت و ساز تحت تاثیر شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... می باشد و از استمرار و ثبات مناسب برخوردار نبوده تبعات سوء کالبدی، اقتصادی، اجتماعی زیادی دارد و به کیفیت زندگی شهری و توسعه پایدار شهر صدمه می زند. لذا این درآمدها به شدت ناپایدار است و می بایست سهم درآمدهای پایدارتر مانند عوارض بر مصرف، بهای خدمات و کمک های دولتی افزایش یابد.