بررسی رابطه بین هوش فرهنگی و سبک رهبری مدیران مدارس متوسطه نظری دخترانه نواحی 6 و 7 شهر مشهد بر اساس سبک شناسی بس و اولیو

چکیده سازه هوش فرهنگی اخیراً در ادبیات مدیریت معرفی شده است و به مفهوم توانایی فرد برای انجام کار اثربخش در شرایطی است که مشخّصه آن تنوع فرهنگی می باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین هوش فرهنگی و سبک رهبری مدیران مدارس متوسطه نظری دخترانه نواحی 6 و 7 شهر مشهد (بر اساس سبک شناسی بس و اولیو) انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل 59 نفر از مدیران مدارس متوسطه نظری دخترانه نواحی 6 و 7 شهر مشهد و 256 نفر از کارکنان غیر آموزشی که در سال تحصیلی 88-89 در وضعیت استخدامی فعّال قرار داشتند، بود. در این پژوهش از روش سرشماری برای نمونه گیری مدیران و تصادفی ساده و/ یا سرشماری برای کارکنان استفاده شد. نهایتاً نمونه تحقیق متشکل از 55 مدیر و 202 کارمند به دست آمد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 20 سوالی هوش فرهنگی بود که توسط مدیران پاسخ داده شد و هم چنین برای سبک رهبری از پرسشنامه رهبری چند عاملی (mlq) در دو فرم مخصوص مدیران و فرم مخصوص همکاران استفاده شد. جهت تعیین میزان پایایی پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. پس از تجزیه و تحلیل به وسیله نرم افزار spss16، ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه هوش فرهنگی 93/0 و برای پرسشنامه سبک رهبری 77/0 به دست آمد. بنابراین پایایی پرسشنامه ها تأیید گردید. پس از گردآوری داده ها به منظور تجزیه و تحلیل آماری آن ها از روش های آماری توصیفی و آزمون های استنباطی ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه و آزمون معناداری تفاوت میانگین ها استفاده شد. به طور کلّی بر اساس ارزیابی کارکنان، بین هوش فرهنگی و سبک رهبری همبستگی معناداری یافت نشد امّا در موردی که مدیران به ارزیابی سبک رهبری خود پرداخته بودند رابطه مثبت و معناداری بین هوش فرهنگی و سبک رهبری تحولی مدیران مشاهده شد. هم چنین تجزیه و تحلیل رگرسیون چند گانه نتایج نشان داد که هوش فرهنگی به طور کلّی می تواند رهبری تحولی را پیش بینی کند امّا هیچ کدام از مولفه های آن به تنهایی قادر به پیش بینی سبک رهبری نیستند. هم چنین نتایج نشان داد بین هوش فرهنگی مدیران مدارس دولتی و غیر انتفاعی تفاوت معناداری وجود ندارد. کلید واژه ها: رهبری تحولی، هوش فرهنگی، مدیریت آموزشی، آموزش و پرورش مشهد