مطالعه ژئوشیمی، کانی شناسی و زمین شناسی اقتصادی منطقه کرومیت دار آورتین کهنوج

منطقه کرومیت‏دار آورتین جزیی از کمپلکس آمیزه رنگین آورتین می‏باشد که در جنوب گودال جازموریان در منطقه کوهستانی رشته‏کوه بشاگرد در فاصله 190 کیلومتری جنوب کهنوج واقع شده است. آمیزه رنگین آورتین جزیی از افیولیت‏های جنوبی زون مکران با سن کرتاسه پایینی تا پالئوسن می‏باشد و بیشتر از سنگ‏های دونیت سرپانتینیزه شده، هارزبورژیت سرپانتینیزه شده، بازالت، سنگ‏های رسوبی رادیولاریت‏دار و آهک‏های پلاژیک تشکیل شده است. مطالعات زمین‏شناسی‏اقتصادی منطقه فوق و همچنین مطالعات صحرایی و برداشت نمونه‏های مختلف از سنگ‏های میزبان و کرومیت‏های منطقه و تهیه مقاطع نازک و صیقلی و انجام آنالیزهایxrf-icp مشخص نموده که سنگ‏های در برگیرنده کرومیت‏ها، دونیت‏ها و هارزبورژیت‏ها بوده که در اثر عوامل ثانوی بخش عظیمی از سنگ‏های در برگیرنده (%80 تا %100) دستخوش تغیرات زیادی شده و به کانی‏های سرپانتین، کلسیت، اکسیدهای آهن، تالک و منیزیت تبدیل شده اند. با توجه به مطالعات فوق به نظر می‏رسد کرومیت‏های منطقه از نوع ذخایر کرومیت آلپی یا انبانی می‏باشد. مورفولوژی این ذخایر به صورت رگه‏ای عدسی و نامنظم می‏باشد. بافت توده‏ای و کاتاکلاسیک را می‏توان به‏عنوان بافت غالب و اصلی کرومیت‏های منطقه نام برد. بافت‏های تغییر شکل یافته کاتاکلاسیک و غنی‏شده در اثر فر‏آیندهای تکتونیکی، درجه حرارت و فشار بالا، دگرگونی، دگردیسی، درجه حرارت و فشار پایین و گسل‏خوردگی از تغییر شکل بافت‏های اولیه به‏وجود آمده اند. کرومیت‏های منطقه از نوع ذخایر انبانی با کروم بالا می‏باشند و به نظر می‏رسد کرومیت‏های موجود در این مجموعه افیولیتی مانند سایر مجموعه‏های افیولیتی دنیا معمولا در منطقه انتقالی هارزبورژیت به سنگ‏های انباشتی و به‏صورت عدسی وجود دارند. این عدسی‏های کرومیتی در این مجموعه افیولیتی شدیدا تغییر شکل‏یافته نسبت به هارزبورژیت در برگیرنده به‏طور هم شیب قرار گرفته است. میزان فراوانی عناصر کبالت، وانادیم و عناصر گروه پلاتین در حد کلارک بوده و در حال حاضر با توجه به مطالعات انجام شده اقتصادی به نظر نمی‏رسد. اما مقدار فراوانی نیکل موجود در کرومیت‏‏ها مبحثی است که می‏توان روی آن تحقیقاتی انجام داد. ذخایر منیزیتی که از تاثیر محلول‏های گرمابی بر سنگ‏های منطقه به‏وجود آمده در برخی از مناطق دارای ابعاد مناسب بوده و سبب تشکیل توده‏های منیزیتی و دیگر ذخایر غیرفلزی از قبیل آزبست و تالک شده است که مطالعات گسترده‏ای را می‏طلبد. عیار کرومیت‏های پراکنده از حااقل %30 تا حداکثر %53 cr2o3 تغییر می‏کند. با توجه به پراکندگی کرومیت به‏طول بیش از 10 کیلومتر در آورتین، منطقه بسیار امیدبخش به نظر می‏رسد لذا نیاز است که در آینده نزدیک با فعالیت‏های اکتشافی و کاربردی جهت‏دار این اندیس‏ها را به معادن با اهمیت تبدیل نمود.