بررسی اثر نیتروژن و پتاسیم بر برخی صفات کمی وکیفی چغندرقند در منطقه رودشت اصفهان

چکیده به منظور مطالعه اثر نیتروژن و پتاسیم روی صفات کمی و کیفی چغندرقند در شرایط شور، آزمایش مزرعه ای در ایستگاه تحقیقات شوری رودشت ( واقع در اصفهان ) انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و 48 کرت آزمایشی صورت گرفت (مساحت هر کرت 24 متر مکعب انتخاب شد). تیمارها شامل 4 سطح نیتروژن n0 ، 50 درصد توصیه ( n80 )، 75 درصد توصیه ( n120 ) و توصیه بر اساس آزمون خاک ( n160 ) از منبع اوره و 4 سطح پتاسیم k0، توصیه بر اساس آزمون خاک ( k125 )، 5/1 برابر توصیه ( k190 ) و2برابر توصیه( k250 ) از منبع سولفات پتاسیم بود. کود نیتروژنه در دو مرحله شامل 20% قبل از کشت و 80% بعد از تنک و کود پتاسه قبل از کشت مصرف شد. سایر کودهای مورد نیاز بر اساس آزمون خاک قبل از کشت اعمال گردید. نتایج آنالیز واریانس صفات کمی در مرحله برداشت نشان داد که اثر سطوح نیتروژن بر صفات عملکرد تر و خشک ریشه، عملکرد ریشه های متوسط و بزرگ، عملکرد خشک اندام هوایی، متوسط وزن غده و شاخص سطح برگ در سطح احتمال 1% معنی دار است و صفات تعداد کل غده، عملکرد ریشه های کوچک، عملکرد تر اندام هوایی، متوسط طول و قطر غده از نظر آماری اختلاف معنی دار ندارند. اثر سطوح پتاسیم بر صفت شاخص سطح برگ در سطح احتمال 1% معنی دار بود. همچنین اثر متقابل نیتروژن و پتاسیم بر صفت شاخص سطح برگ در سطح احتمال 1% معنی دار بود. نتایج آنالیز واریانس صفات کیفی در مرحله برداشت نشان داد که اثر سطوح نیتروژن بر صفات آلفا آمینو نیتروژن، ضریب آلکالوییدی، عملکرد قند کل و قند قابل استحصال در سطح احتمال 1% و صفت پتاسیم ریشه در سطح احتمال 5% معنی دار است اما سایر صفات کیفی اختلاف معنی دار ندارند. اثر سطوح پتاسیم بر صفت فسفر ریشه در سطح احتمال 5% ا معنی دار بود. همچنین اثر متقابل نیتروژن و پتاسیم بر کلیه صفات کیفی اختلاف معنی داری نشان نداد. مقایسه میانگین عملکرد خشک غده ( بر اساس آزمون دانکن ) در بین تیمارها نشان داد که بیشترین میانگین عملکرد در تیمارهای n80 k190، n160 k0 و n160 k125 به ترتیب معادل با 14590 ، 15060 و 14970 کیلوگرم در هکتار می باشد. با توجه به اینکه اهداف مطالعه، بهترین عملکرد همراه با کیفیت مطلوب و کاهش مصرف نیتروژن است، با توجه به نتایج طرح، تیمار n80 k190 قابل توصیه می باشد زیرا علاوه بر خصوصیات کیفی مناسب، بهترین عملکرد غده در این تیمار نیز حاصل شده است.