نقد و بررسی نظریه ی تکرار نزول

چکیده: تکرار نزول، نزول دوباره ی آیه یا سوره ای است در زمان و مکان دیگری و در مناسبتی غیر از مناسبت نزول اول؛ که توسط پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) ابلاغ شده بود، که فقط یک بار به کتابت در آمده است. این نظریه، در برخی از کتب تفسیری و علوم قرآنی، زمانی مطرح شده است که در تعیین سبب نزول یا مکی و مدنی بودن آیه یا سوره ای، دو یا چند روایت که همزمان نیستند ذکر شده است. ملاک قرار دادن؛ نوع تعبیر راوی و صحت سند از جانب طرفداران این دیدگاه در کنار پیش فرض اولیه ی ایشان مبنی بر عدم اجتهاد راویان و عدالت صحابه در بیان سبب نزول، مشکل ظهور روایات مختلف و بعضاً متعارضِ سبب نزول را به وجود آورده است بر همین اساس، به دلیل عجز از ترجیح یکی بر دیگری، یا پرهیز از هر گونه نقد میراث گذشته، بدون آنکه به نقادی متن روایات یا قرائن دیگر توجه داشته باشند همه ی روایات را پذیرفته و قائل به تکرار نزول شده اند، از این رو هدف اصلی ما در این پژوهش تبیین دلایل نفی نظریه ی تکرار نزول و بر طرف کردن تناقضاتی است که بر اثر عقیده به این نظریه ی به وجود می آید بنابر این مجموعه مباحث این نوشتار در سه فصل تنظیم و ارائه شده است ؛ در فصل اول به معنا ی نزول و تکرار نزول اشاره شده است و فصل دوم را به بیان مباحث مطرح در اسباب نزول وعوامل بوجود آورنده ی نظریه ی تکرار نزول، و نیز به روایات متعارض در اسباب نزول و راه های حل تعارض در آنها اختصاص داده ایم و در فصل سوم به آراء موافقان و مخالفان نظریه ی تکرار نزول و نقد و بررسی دلایل و مصادیق مورد ادعای آن پرداخته ایم. کلید واژه ها: علوم قرآن، تعدد اسباب نزول، روایات متعارض، تکرار نزول