انسان و زندگی از نگاه نیچه

چکیده : نیچه یکی از مهم ترین و تأثیرگذارترین فیلسوفانی است که به موضوع انسان و زندگی از منظری نقادانه نگاه کرده است. نیچه را فیلسوف اخلاق دانسته اند. از دیدگاه او، انسان به عنوان موجود «خود باشنده ی ارزشگزار» شناخته می شود که خود ارزش های خویشتن را خلق می کند. در نتیجه انسان از دید وی بخش اعظم وجودش در حوزه ی اخلاق قابل بررسی است. عمده ترین نقد های او بویژه به حوزه اخلاقیات آدمی و مخصوصاً اخلاق و آیین مسیحیت مربوط می شود. اما در بحث زندگی و معنا داری آن او به مسیحیت سخت می تازد و بر این باور است که مسیحیت جوهره ی زندگانی را خشکانیده است. وی منشأ مسیحیت را ترس می داند و آن را نتیجه دین یهود می داند. به نظر او مسیحیت ریشه در کینه ورزی دارد. نیچه معتقد است دین مسیحیت در برابر ادیان و فرهنگ یونان باستان ایستاده است. نیچه همواره ستایش گر یونان باستان قبل از سقراط است. از نظر او، این فرهنگ به وسیله ی تراژدی توانست برجنبه های وحشتناک زندگی غلبه کند و به زندگی «آری» بگوید. نیچه اخلاق را به دو دسته سروران و بردگان تقسیم می کند. اخلاق سروران، اخلاق برجستگان است که فقط در یونان باستان یافت می شد. با آمدن مسیحیت این اخلاق از بین رفت و جای آن را اخلاق بردگان گرفت. نیچه معتقد است با ظهور ابرانسان می-توان دوباره به اخلاق سروران بازگشت. از نظر وی محتوای ادیان اهمیتی ندارد بلکه اینکه آیا ادیان انسان را به سمت حیات و آری گویی سوق می دهند یا نه مهم است. نوع نگرش نیچه به انسان و زندگی و توجه خاص او به اخلاق و دین، پژوهش در باب فلسفه وی را ضروری می کند. او حتی مسائلی را که بدیهی انگاشته شده اند به چالش می کشاند، اما نمی تواند به نحوی روشمند، ادعاهای خود را اثبات نماید و در نتیجه در دام تناقضهای بسیار فروغلطیده است. در این رساله سعی خواهد شد مفاهیم انسان ، زندگی و ارتباط آنها با نظرات نیچه در باب دین و اخلاق بررسی شود و پرسش هایی مانند اینکه که دیدگاه او درباره ی انسان ، زندگی و به تبع آن، اخلاق و دین چیست. ارزشها چه نسبتی با اعتلای انسان دارند؟ چه رابطه ای بین معناداری زندگی ،دین و اخلاق وجود دارد؟ آیا دین برای انسان ضروری است؟ مشروعیت ارزشها از دید نیچه از کجا نشات می گیرد؟ مورد کند و کاو، قرار گیرد.. سپس به مهمترین نقدهای وارد بر اندیشه ی نیچه پرداخته خواهد شد و تناقضات اندیشه ی او نشان داده خواهد شد. از مهمترین نقدها، به نقد روش شناختی و مغالطه تکوینی در اندیشه ی نیچه می توان اشاره نمود که درآثار نیچه، پاسخهای قانع کننده ای برای آنها نمی توان یافت