نقش انباشت فعالیتهای تحقیق و توسعه ی داخلی و خارجی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی (مطالعه موردی اقتصاد ایران 85-1347)

براساس نظریه های رشد اقتصادی درونزا، فعالیتهای تحقیق و توسعه و سرمایه انسانی، می توانند موجب پیشرفت فناوری و در نتیجه بهبود کیفیت محصولات، افزایش قدرت رقابت پذیری و در نهایت منجر به تسریع رشد بهره وری کل عوامل تولید از جمله بخش کشاورزی گردند. با توجه به اینکه ابداع و نوآوری در بخش کشاورزی معمولا" با هزینه های بسیار سنگین خلق می شود، اما از آنجا که ماهیت آن از جنس دانش است با هزینه بسیار کم نشر می یابد؛ لذا سرریزهای تحقیق و توسعه خارجی، از کانالهای مختلفی باعث انتقال تکنولوژی و افزایش بهره وری کل عوامل تولید در این بخش می گردند، که از مهمترین کانال ها می توان به واردات نهاده ها و کالاهای واسطه ای و سرمایه ای اشاره کرد. بنابراین در راستای ایجاد امنیت غذایی و افزایش قدرت رقابت پذیری بخش کشاورزی، هدف مطالعه حاضر بررسی نقش انباشت فعالیتهای تحقیق و توسعه ی داخلی و خارجی (از طریق تکنولوژی متبلور در واردات نهاده های واسطه ای- سرمایه ای) و سرمایه انسانی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید این بخش، براساس ساختار الگوهای رشد اقتصادی درونزا طی دوره 85-1347 می باشد. نتایج بیانگر تاثیر مثبت و معنادار انباشت تحقیق و توسعه ی داخلی، سرمایه انسانی و انباشت تحقیق و توسعه ی خارجی (شرکای تجاریg7)، بر رشد بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران است، اما با توجه به اینکه وزن اصلی فعالیتهای تحقیق و توسعه فاقد مکانیزم عرضه و تقاضا بوده و توسط دولت انجام می شود، ضروریست در کنار جذب بیشتر انباشت تحقیق و توسعه خارجی، اقدام به اتخاذ سیاستهای اقتصادی در راستای سودآور نمودن فعالیتهای تحقیقاتی برای فعالین اقتصادی و هماهنگی مابین سیاستهای کلان اقتصادی با سیاستهای پژوهشی و آموزشی نمود. زیرا آموزش بیشتر شاغلین در کنار توسعه فعالیتهای تحقیق و توسعه ی داخلی زمینه مساعدتری را برای جذب سرریزهای تحقیق و توسعه ی شرکای تجاری و ارتقاء بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی فراهم خواهد کرد.