بررسی عوامل موثر بر تغییرات کوتاه مدت و بلندمدت سرعت گردش پول در ایران (1386-1350)

یکی از متغیرهای مهم در اقتصاد، سرعت گردش پول است که بر روی تورم، تولید و حتی حجم پول در گردش اقتصاد هر کشور، اثرات مهمی را بر جای می گذارد. این متغیر، به واسطه ارتباط پیچیده و کاملاً متقابل عوامل اقتصادی با یکدیگر، می تواند بر دیگر متغیرهای کلان اقتصادی تاثیر گذار یا از آنها تاثیر بپذیرد. لذا ثبات سرعت گردش پول و شناخت علل نوسانات آن جهت اعمال موفق سیاست های اقتصادی به ویژه سیاست های پولی امری مهم است. هر قدر سرعت گردش پول با ثبات تر باشد تاثیر سیاست های پولی بیشتر بوده و به عکس هر قدر سرعت گردش پول بی ثبات تر باشد سیاست های پولی کم اثر تر و حتی گاهی اوقات بی اثر خواهد بود. بدین منظور در این پایان نامه به برآورد تابع سرعت گردش پول در بلندمدت و کوتاه مدت از دیدگاه پولگرایان با اعمال تعدیلاتی که با اقتصاد ایران همخوانی داشه باشد می پردازیم. جهت نیل به این هدف، تکنیک همگرایی جوهانسن – جوسلیوس و داده های سالانه 1350 تا 1386 مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصله حاکی از آن است که سرعت گردش پول ( با تعریف گسترده پول m2 ) با نرخ تورم انتظاری، نرخ ارز در بازار موازی، نرخ سود واقعی سپرده های بانکی، حجم مبادلات، قیمت سکه طلا و نسبت حجم پول به نقدینگی همگرا است. همچنین مقدار ضریب جمله تصحیح – خطا ( 27/0 ) نشان می دهد که علیرغم وجود رابطه تعادلی بلند مدت، حرکت به سمت تعادل به کندی صورت می گیرد. نتایج حاصل از آزمونهای ثبات ( cusum & cusumq ) نشاندهنده ثبات ضرایب تابع سرعت گردش پول هستند، به عبارتی می توان پذیرفت که تابع سرعت گردش پول در ایران با ثبات است.