بررسی مولفه های دموکراسی برای زندگی در جامعه ی مدنی در کتب درسی دوره ی ابتدایی

هدف از انجام این پژوهش بررسی مولفه های مورد نظر برای آموزش دموکراسی به دانش آموزان در کتاب های تعلیمات اجتماعی پایه های سوم تا پنجم دوره ی ابتدایی بود. بدین منظور از بین مجموعه کتاب های درسی (ریاضی، علوم اجتماعی، فارسی، علوم تجربی و هدیه های آسمانی) که در این سه پایه تحصیلی تدریس و مورد استفاده دانش آموزان قرار می گیرد، با روش نمونه گیری غیر حدوثی کتاب های علوم اجتماعی آن ها به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. جمع آوری اطلاعات در این پژوهش به شیوه بررسی اسنادی می باشد و برای استخراج فراوانی مفاهیم مرتبط با دموکراسی در نمونه های مورد بررسی، از جدول تحلیل محتوا استفاده شد. یافته های حاصل از این روش با استفاده از روش ویلیام رومی که به محاسبه ی ضریب درگیری مقوله های محتوا (جمله، پرسش و تصویر) می پردازد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که نمونه های این پژوهش از نظر ایجاد و پرورش مفاهیم و مولفه های مورد بررسی برای آموزش دموکراسی به دانش آموزان در محتوا، پرسش ها و تصاویر خود دارای عملکردی ضعیف هستند و زمینه های لازم برای تعلیم و تربیت دموکراتیک را در دانش آموزان فراهم نمی کنند. همچنین تفاوت در ضریب های درگیری به دست آمده در مقوله ها و دوره ها ی مزبور روندی منطقی را دنبال نمی کنند. بدین معنی که مولفه ها به صورت یکنواخت در کتاب ها پراکنده نشده اند و هر کتاب بیشتر تأکید بر یک مولفه دارد